De Oceaniumboot is door het Gemeentelijk Havenbedrijf Rotterdam aan de diergaarde geschonken. Het kan niemand ontgaan dat de binnenvaarttanker iets met dieren heeft. Professioneel meert de schipper de waterboot af langs het containerschip van P&O Nedlloyd in de Beneluxhaven in Europoort. De containergigant heeft in de buurt van de Azoren 300.000 liter vers zeewater in de ballasttanks ingelaten. Henk van Heel van P&O Nedlloyd is druk in de weer met een aantal grote brandslangen, waarmee het water uit de ballasttanks van het containerschip wordt overgepompt in de waterboot.

Iedere twee weken herhaalt dit tafereel zich. Van de 7 miljoen liter zeewater waarmee het Oceanium in Diergaarde Blijdorp is gevuld wordt maandelijks 600.000 liter ververst, aangevoerd door het containerschip en verder getransporteerd door de waterboot.

„Dat verse zeewater is voor het Oceanium nodig”, zegt diergaardedirecteur A. Dorresteijn. „Zonder schoon water gaat de levende zeewereld in het aquarium naar de haaien. Als het water niet goed van kwaliteit is, overleven de dieren niet.”

Vanuit Japan, Amerika en Australië komen mensen in de Rotterdamse diergaarde kijken hoe men de inhoud van het zeeaquarium levend houdt. „Inmiddels zijn er al zo’n twintig van die zeeaquariums in de wereld onder onze leiding ontwikkeld”, zegt Dorresteijn.

Ballastwater wordt door zeeschepen gebruikt om ze voldoende stabiliteit te geven. „Voordat men zeewater in die ballasttanks inlaat voor het Oceanium, is het zaak dat men ze eerst goed spoelt”, zegt microbioloog Michaël Laterveer. „Er mogen beslist geen ziektekiemen met het zeewater overgebracht worden. Daarom wordt het water eerst in een voorraadvat van 300.000 liter gepompt, waar het op eventuele bacteriën wordt onderzocht voordat een deel van het aquarium wordt ververst.”

Pas als het voldoende gecontroleerd is wordt het water via een filter in het Oceanium ingelaten. Dankzij een door Blijdorp zelf ontwikkeld uniek recyclingsysteem wordt elke anderhalf uur de totale waterhoeveelheid gefilterd en rondgepompt. Daarom hoeft er maandelijks maar 600.000 liter ververst te worden.

Het watertransport van zee naar de Beneluxhaven eindigt met de waterboot bij een aanlegsteiger in het Schiekanaal, achter Diergaarde Blijdorp. Daar wordt het zeewater vanaf de boot via een pijpleiding rechtstreeks naar de voorraadtank bij het Oceanium gepompt. De hele logistiek is een unieke samenwerking tussen vier Rotterdamse organisaties: het Havenbedrijf Rotterdam, die de boot aan de diergaarde heeft geschonken, P&O Nedlloyd, Maaskade Bevrachters en Diergaarde Blijdorp. Maaskade Bevrachters levert de bemanning van de waterboot, veelal bestaande uit gepensioneerde schippers. De vier partijen werken belangeloos samen. „De Oceaniumboot is typisch iets Rotterdams”, zegt Henk van Heel. „Haven en stad zijn ermee op een onverwachte manier met elkaar verbonden, en de aanpak wordt gekenmerkt door een mentaliteit van ”niet praten maar poetsen”.”