Buitenland

AI: Rechten wijken voor veiligheid

In hun zoektocht naar veiligheid raken regeringen steeds vaker hun morele kompas kwijt doordat ze bereid zijn de principes van het internationale recht en mensenrechten op te offeren. Dat is een van de kritische conclusies uit het Jaarboek 2004 dat de mensenrechtenorganisatie Amnesty International (AI) woensdag publiceert.

Buitenlandredactie
26 May 2004 09:11Gewijzigd op 14 November 2020 01:16

De door de VS geleide strijd tegen internationaal terrorisme leidt volgens Amnesty tot verslechtering van de mensenrechtensituatie in de wereld, en ook binnen de EU. Zo waren er eind 2003 nog altijd veertien buitenlanders voor onbepaalde tijd gedetineerd in Britse cellen, zonder vorm van proces en op grond van een geheime bewijsvoering.

Die situatie is mogelijk door de invoering van de speciale Britse antiterreurwetgeving. Ook in Spanje en in Frankrijk constateert Amnesty dat „terreurverdachten” rechten worden onthouden.

Amnesty kritiseert het mensenrechtenbeleid in 21 van de huidige 25 lidstaten van de Europese Unie. De rapportage rept van „zorgwekkende patronen van machtsmisbruik door wetshandhavers, zoals mishandeling, marteling, excessief gebruik van geweld en buitengerechtelijke executies.” Alleen Nederland, Luxemburg, Denemarken en Cyprus worden niet genoemd.

Volgens Amnesty gaat het in de EU vooral om politiegeweld, gericht tegen buitenlanders, en om schendingen van het recht op asiel. Bij de nieuwe lidstaten stelt de organisatie mankementen aan het rechtsstelsel vast, alsmede discriminatie tegen minderheden (vooral Roma) en de behandeling van asielzoekers.

In het Jaarboek gaat Amnesty in op de mensenrechtensituatie in de gehele wereld. De organisatie rapporteert dat er in 2003 in 47 landen buitengerechtelijke executies hebben plaatsgehad. Marteling en mishandeling door veiligheidstroepen, politie en andere diensten maakten in 132 landen slachtoffers. In 28 landen „verdwenen” mensen en in 44 landen zaten „gewetensgevangenen” vast. De doodstraf is volgens de rapportage in 63 landen uitgesproken en in 28 landen ook daadwerkelijk ten uitvoer gebracht.

Ook de beperking van rechten voor asielzoekers wordt door Amnesty op de korrel genomen. De toegang tot de asielprocedure werd in tal van wetten bemoeilijkt, meldt het rapport, en uitzettingen werden versneld. Als voorbeeld noemt Amnesty Afghaanse asielzoekers die voor de aanslagen van 11 september de toegang tot Australië werd ontzegd, maar na de aanslagen plotseling op basis van antiterroristische maatregelen in detentie werden gehouden.

Amnesty, dat de doodstraf per definitie als een schending van mensenrechten ziet, meldt verder dat een aantal landen sinds 2001 de toepassing van de doodstraf heeft uitgebreid voor misdrijven die in verband gebracht kunnen worden met terrorisme. Als voorbeelden noemt het rapport Guyana, India, Jordanië, Marokko, de Verenigde Staten en Zimbabwe.

RD.nl in uw mailbox?

Ontvang onze wekelijkse nieuwsbrief om op de hoogte te blijven.

Hebt u een taalfout gezien? Mail naar redactie@rd.nl

Home

Krant

Media

Puzzels

Meer