Appeltelers uit Zuid-Limburg, de Betuwe en Zeeland luidden vorige week de noodklok. Door de vorst in april zou de appeloogst „grotendeels” mislukt zijn. De schade is op sommige plekken groot, andere telers wisten hun kwetsbare bloesem te beschermen door middel van beregening.

Telers van steenfruit (pruimen en kersen) en zacht fruit (frambozen en bessen) konden dat niet, aldus Frederik Bunt. Hij is een van de eigenaren van B&B Fruit in Slijk-Ewijk en voorzitter van de sector steen- en zacht fruit van de Nederlandse Fruittelers Organisatie (NFO). „De bloesem van pruimen of kersen verdrinkt bij een teveel aan water.”

De enige remedie tegen vorst is het rondrijden van een mobiele kachel die warme lucht blaast. Dat deed Bunt dan ook in die koude nacht in april. Maar dat heeft de bloesem op sommige plekken geen goed gedaan. „We hadden te maken met heel droge lucht, waardoor de bloesem soms is verbrand.”

Spannend

B&B Fruit teelt vooral pruimen, maar ook peren, kersen, bramen, frambozen, rode bessen en kruisbessen. Met 30 procent minder oogst zal het volgend jaar spannend worden om te kunnen investeren in de nieuwe oogst. „Die 30 procent is gewoon heel veel geld. Voor de volgende oogst zijn kisten nodig en straks loopt er weer 150 man personeel rond. Nu voelen we de gevolgen nog niet, straks wel.”

Landelijk gezien gaat het eveneens om 30 procent minder oogst, zegt Bunt. Als zo’n klap een eenmanszaak treft, duurt het volgens hem minimaal vijf jaar om er weer bovenop te komen. „Dan heb je een goed plan nodig en de bank moet het zien zitten om er geld in te stopen. Lukt dat niet, dan ben je weg.”

De teler uit de Betuwe noemt het frappant dat sommige percelen volledig bevroren zijn en andere niet. „En die laatste zijn juist de stukken land waar je veel schade zou verwachten, bijvoorbeeld door de ligging. Daaruit blijkt maar weer dat wij het niet voor het zeggen hebben.”

Het is de vraag hoe de prijs zich straks gaat ontwikkelen met minder aanbod. „Begin jaren 90 hebben we ook zo’n situatie gehad. Toen ging de prijs omhoog en hadden we voldoende marge op het fruit. Maar de situatie is nu anders. Als supermarkten massaal goedkoop fruit gaan importeren, blijft de prijs laag en hebben we een serieus probleem.”

Afhankelijk

Als teler weet Bunt zich afhankelijk van het weer. „Vandaag hangen de bomen vol, morgen kun je alles kwijt zijn. Door een heftige hagelbui bijvoorbeeld.”

Zondag vroeg zijn predikant hoe Bunt de situatie met zo veel schade ervaart. „Tja, wat moet je dan zeggen? Financieel zal het best goed komen. En zeggen dat we het aan God moeten overlaten, is zo gemakkelijk. Als het dicht op de huid komt, wordt het gevoelig. Dan ga je het opeens beleven. Laten we maar niet te hoog van de toren blazen met onze woorden. We verdienen het niet dat de vruchten elk jaar weer groeien. En we zijn nog nooit iets tekortgekomen.”