Over de eventuele uitkomst zei de minister–president te vrezen dat de leden het compromisvoorstel niet overnemen. Tot de uitkomst van het referendum gaat het kabinet door met het uitvoeren van zijn eigen plannen, waarin het prepensioen wordt geschrapt.

Minister De Geus (Sociale Zaken) ziet nog wel uitzicht op een akkoord als een meerderheid van de vakbondsleden zich voor het compromisvoorstel uitspreekt. Ruimte voor eventuele wijzigingen van vakbondszijde wees ook hij resoluut van de hand. „De onderhandelingen zijn gesloten." Het CNV wil alsnog er onderling met werkgevers uitkomen en dan weer naar het kabinet stappen.

Zalm zei eerder woensdag volledig verrast te zijn dat de FNV een referendum gaat houden over het voorstel van kabinet en werkgevers, waarin werknemers met 62,5 jaar met prepensioen kunnen.

In de nacht van dinsdag op woensdag was afgesproken dat de vakcentrales uiterlijk maandag duidelijkheid zouden geven over het voorstel. De FNV gaat dat niet halen. Zij schat in dat de uitslag van de raadpleging over een maand bekend zal zijn. De vakcentrale adviseert de leden het compromisvoorstel te verwerpen.

Zalm stak woensdag zijn ergernis niet onder stoelen of banken. „Het gaat zo allemaal wel erg lang duren." Maar het referendum kan volgens hem ook als een hoopgevend signaal gezien worden, omdat de FNV–leden „misschien meer interesse hebben in het compromisvoorstel van kabinet en werkgevers". Hij hoopt dat de leden zich verstandiger opstellen dan hun voorman De Waal.

Zalm was de afgelopen dagen zeer betrokken bij het overleg met de sociale partners. Volgens hem gaf de FNV in de nacht van dinsdag op woensdag aan al op woensdag een definitieve reactie te kunnen geven op het compromisvoorstel. Ook Balkenende heeft dat gezegd.

De premier betreurde het dat dinsdagnacht slechts twee van de drie partijen water bij de wijn gedaan hebben tijdens de onderhandelingen. Alleen de vakbeweging hield voet bij stuk. Hij wilde niet zover gaan dat het poldermodel, waarin het Rijk onderhandelt met werkgevers– en werknemersorganisaties tot er overeenstemming is bereikt, verdwenen is. Wel waarschuwde de premier dat Nederland niet gebaat is bij een langdurige polarisatie.

Over het verwijt van onder anderen PvdA–leider Bos dat het conflict is stukgelopen op persoonlijke verhoudingen zei de premier dat hij het „dubieus" vindt te praten over persoonlijke verhoudingen.