Nederland wil het pact meer gewicht geven om te voorkomen dat landen straffeloos de regels voor het begrotingstekort kunnen overtreden, zoals vorig jaar november is gebeurd met Frankrijk en Duitsland. De Nederlandse houding leidde destijds tot ruzie met de Duitsers. „De andere landen wachten af wat er tussen de kemphanen uitkomt", aldus minister Bot van Buitenlandse Zaken maandag in Brussel. „Zij denken: als Nederland en Duitsland eruit komen, zal het voor ons ook wel acceptabel zijn."

Bij het overleg met de Duiters wordt samengewerkt met het ministerie van Financiën, meldt staatssecretaris Nicolaï. „De coördinatie ligt bij Buitenlandse Zaken."

Het idee achter het stabiliteitspact is dat lage begrotingstekorten leiden tot een stabiele munt en een lage rente. Daarom eiste Nederland eind vorig jaar dat in de komende grondwet wordt vastgelegd dat het pact beter wordt nageleefd. Het Europees Hof zou zeggenschap moeten krijgen over de aanpak van de tekorten. Bot heeft een compromis weggewuifd waarbij het Hof de zaak procedureel mag toetsen, maar alleen bij het minst gevoelige deel van het pact. Bot: noemt de gesprekken met de Duitsers niet eenvoudig. „Er zijn veel gevoeligheden."

Nederland zoekt verder medestanders voor het behoud van het vetorecht bij het vaststellen van de meerjarenbegroting van de Europese Unie. „Ik heb in de vergadering gezegd dat dat voor ons een buitengewoon hard punt is." Volgens Bot is Ierland, momenteel EU–voorzitter, bereid om te denken over een overgangsregeling. Daarin staat dat het vetorecht pas later wordt opgeheven zodra iedereen, inclusief Nederland, het daarmee eens is. In de tussentijd kan Nederland proberen de afdrachten aan Brussel te verminderen.

Een ander probleem is de jaarlijkse vaststelling van de begroting. In de ontwerptekst krijgt het europarlement het laatste woord, maar Nederland is bang dat de begroting dan te duur wordt. „Het europarlement mag wel het laatste woord hebben, maar niet als dat ertoe leidt dat de nationale afdrachten omhoog gaan", schetst Nicolaï het probleem. Meerdere landen zouden daar problemen mee hebben.