Bijbelse gewetensvorming meer dan ooit nodig
Het belangrijkste middel om gewetens te vormen naar de norm van Gods Woord is de huisgodsdienst. Tot deze conclusie komt ds. A. A. Egas in zijn recent verschenen boekje ”De stem vanbinnen. Geweten en gewetensvorming in Bijbels licht”.
Volgens de christelijk gereformeerde predikant is een Bijbelse gewetensvorming meer dan ooit noodzakelijk: „Als er ooit een tijd geweest is waarin gewetensvorming in de opvoeding van cruciaal belang is, dan is het wel vandaag. Juist nú klemt de noodzaak des te meer dat onze jongeren ‘nee’ leren zeggen tegen het moderne denken.”
Ds. Egas is ervan overtuigd dat gewetensvorming een van God gegeven middel is waardoor jongeren christelijk mogen leren leven in deze ontkerstende samenleving. „Gewetensvorming is het middel waardoor de Heilige Geest de wet van de Heere schrijft op de wanden van het hart van onze kinderen.”
In zijn voorwoord schrijft de auteur: „Dit boek wil een stimulans zijn om na te denken over het geweten, de functie van het geweten, de plaats van het geweten in het geestelijke leven en ten slotte over de gewetensvorming in de opvoeding.”
Het boek bestaat uit drie delen die elk een aantal hoofdstukken bevatten. Het eerste deel gaat na wat Gods Woord zegt over het geweten. Aan de orde komen personen uit de Bijbelse geschiedenis en Bijbelteksten die over het geweten gaan. Zo wordt uitgelegd wat een vrij geweten is (Romeinen 9), een toegeschroeid geweten (1 Timotheüs 4), een zwak geweten en een teer geweten (1 Korinthe 8), een rein geweten (1 Timotheüs 3) en een geopenbaard geweten (2 Korinthe 5).
In het tweede deel gaat het over de functie van het geweten in de bekering. Behandeld worden een sprekend geweten, een ontwaakt geweten, een gereinigd geweten en een onergerlijk geweten. Het derde deel maakt de overstap naar de opvoeding. De auteur legt uit hoe het geweten gevormd wordt en welke gewetensontwikkeling kinderen doormaken. Hij benadrukt dat het gaat om de vorming van het geweten naar de norm van Gods Woord. Dat staat haaks op deze tijd, waarin de mens zichzelf tot norm is.
Wie het boek gelezen heeft, is aan het denken gezet. Maar dan is het belangrijk dat het denken gevolgd wordt door doen. „Die is een wijs bouwer, zegt de Heere Jezus, die deze Mijn woorden hoort én doet.” De Heere werkt middellijk. „Daarom zegt Hij dat we Zijn Woord onze kinderen moeten inscherpen. Het belangrijkste middel om de gewetens te vormen naar de norm van Gods Woord, is de huisgodsdienst.”
Ds. Egas spoort ertoe aan om heel vroeg te beginnen met die huisgodsdienst. Niet in eigen kracht, maar biddend. „Gewetensvorming dient altijd gepaard te gaan met een voortdurend gebed om bekering. De vorming van het geweten kan alleen werkelijk tot zegen zijn als de Heere het geweten reinigt en zuivert. Wie in dat diepe besef en in die afhankelijkheid zijn kinderen opvoedt, mag weten dat de Heere die opvoeding zegenen wil. Laten we zo, ziende op Hem, onze kinderen opvoeden en hun gewetens vormen naar de normen van Gods Woord.”
Boekgegevens
”De stem vanbinnen. Geweten en gewetensvorming in Bijbels licht”, ds. A. A. Egas; uitg. Den Hertog, Houten, 2016; ISBN 978 90 331 2796 0; 112 blz.; € 12,50.