Belangrijke oorzaak voor deze verschuiving is dat vrouwen vandaag de dag vooral eerst hun opleiding af willen maken en ervaring opdoen in het arbeidsproces. Opvallend is dat met name laagopgeleide vrouwen een serieuze baan en een vast inkomen belangrijk vinden. Daarom stellen zij de vervulling van de kinderwens uit. Een deel van de vrouwen durft zelfs helemaal geen kinderen te krijgen, uit angst dat zij na verloop van tijd niet terug kunnen keren op de arbeidsmarkt.

Als gevolg van het bevorderen van de vrouwenemancipatie heeft de overheid voor een deel zelf de hand in deze ontwikkeling gehad. Jarenlange voorlichtingscampagnes en een uitgebreid pakket van stimuleringsmaatregelen hebben de arbeidsparticipatie van vrouwen de laatste decennia sterk doen toenemen. Jonge vrouwen die het moederschap verkozen boven een baan, werden met een bepaalde meewarigheid aangekeken.

Kringen, zoals binnen de gereformeerde gezindte, die stellen dat een moeder voor alles haar kinderen moet verzorgen, kregen de achterliggende jaren het verwijt dat ze zich schuldig maakten aan discriminatie. De mannen zouden daar hun echtgenoten uitbuiten en beknotten in hun ontplooiingskansen. Jonge vrouwen achter de kinderwagen vergooiden hun kansen. En zo werd het moederschap iets minderwaardigs.

Over het resultaat van die emancipatiedruk is minister De Geus nu bezorgd. Blijkens de brief die hij deze week naar de Kamer stuurde, is die zorg vooral ingegeven door de hogere medische kosten en risico’s die zwangerschap op oudere leeftijd met zich meebrengen. En daarom wil hij zo veel mogelijk belemmeringen wegnemen, zodat vrouwen weer op jongere leeftijd kinderen krijgen.

Dat een bevalling op latere leeftijd meer risico’s heeft, valt zeker niet te ontkennen. Maar het is mager als dat de enige reden voor de minister is om bezorgd te zijn. Zonder een bewuste gezinspolitiek te voeren, zou de regering er goed aan doen het imago van de moeder die voor kinderen zorgt te verbeteren.

Uit onderzoek van de Nederlandse Gezinsraad blijkt dat het gezin in onze samenleving nog steeds omgeven is met „een sterke spruitjeslucht.” Weliswaar lijkt er een kentering te zijn, maar vergeleken met andere Europese landen staan het gezin en zeker de voltijds verzorging van kinderen door moeder op achterstand.

Wanneer De Geus werkelijk een verandering wil bevorderen, is herwaardering van de zorgtaken door moeders noodzaak. De ouderlijke opvoeding van kinderen is een investering in de toekomst waar de hele samenleving baat bij heeft. Deze week verscheen in de VS opnieuw een onderzoek -ditmaal van de universiteit van Baltimore- waaruit onomstotelijk blijkt dat kinderen die gedurende de eerste twaalf jaar van hun leven konden rekenen op voltijdse aandacht van hun moeder in het algemeen uitgroeiden tot evenwichtiger persoonlijkheden en later beter functioneerden in de maatschappij dan zij die in hun kinderjaren een werkende moeder hadden.

Dat resultaat staat haaks op het voornemen van De Geus om de mogelijkheden voor kinderopvang te verbeteren. Afgezien van het feit dat de plaatsingsmogelijkheden tot nu toe beperkt zijn en de kosten behoorlijk, houdt de overheid daarmee het beeld overeind dat vrouwen pas echt meetellen als ze een baan buitenshuis hebben.