Ds. J. G. Heetderks, voorzitter van de synode van de PKN, zei dat woensdagavond in een kerkdienst die gehouden werd in de Grote Kerk in Wageningen aan de vooravond van de eerste synode van de Protestantse Kerk in Nederland. De synode begint donderdag haar tweedaagse zitting in het Wageningen International Conference Centre & residence (WICC). De kerkdienst van woensdag werd bijgewoond door enkele honderden mensen, onder wie veel vertegenwoordigers van zusterkerken en oecumenische organisaties uit Nederland en het buitenland.

Dr. B. Plaisier, scriba van het synodemoderamen, zei in zijn openingswoord dat de kerkdienst, waarin ook het heilig avondmaal werd gevierd, „een vreugdevol moment is in het bestaan van onze kerken.” De kerk voelt zich volgens hem ook „machteloos en verscheurd.” „Wijzelf konden onze eenheid niet ongeschonden bereiken. Zij die van ons zijn, dreigen ons te verlaten.”

Ds. Heetderks las gedeelten uit Jesaja 45, 1 Petrus 2 en Johannes 14. De tekst voor zijn meditatie had hij genomen uit 1 Petrus 2:5: „En laat u ook zelf als levende stenen gebruiken voor de bouw van een geestelijk huis, om een heilig priesterschap te vormen tot het brengen van geestelijke offers die Gode welgevallig zijn door Jezus Christus.”

„Deze woorden van Petrus ráken ons aan het begin van de eerste synode van de Protestantse Kerk”, aldus de synodepreses. „We zijn de afgelopen tijd druk geweest met overleggen, met plannen en voorbereiden. Er is geworsteld, weerstanden werden overwonnen en uiteindelijk is nu onze Protestantse Kerk de voortzetting van de drie kerken die verenigd zijn. We zijn druk geweest en dat kon ook niet anders. Maar nu dringt zich de vraag op: Wat voor een kerk staat er nu? Hebben wij ontworpen en gebouwd, of was het God die bouwde?”

„Sommigen zeggen: De PKN is mensenwerk en de vereniging is niet meer dan een zakelijke fusie zonder geestelijk fundament”, vervolgde de preses. „Ik las ergens dat de PKN geen toekomst heeft omdat ze een kerk is die de waarheid in ongerechtigheid ten onder houdt. En als ik zoiets lees, kan ik mijn schouders optrekken, of ik kan een woordenstrijd aangaan met de schrijver over het belijdende karakter van de kerk. Maar dat helpt allemaal niet. Het enige dat echt helpt, is dat de PKN in haar doen uitdrukking geeft aan het feit dat Christus het Fundament en de uiterste Hoeksteen van de kerk is”, aldus ds. Heetderks. „En daaraan kan de synode bijdragen. We zijn geroepen leiding te geven en de kerk bij haar roeping te houden. En die roeping is: kerk van Christus te zijn. Steeds moeten we ons afvragen wat dat is. Die roeping heeft veel facetten, veel vormen. In verschillende tijden worden er verschillende accenten gelegd. Dat mag, maar het mag het fundament van de kerk niet aantasten.” De synodevoorzitter wees erop dat er in het bijbelgedeelte staat dat het om levende stenen gaat. „Je mag meedoen, Christus wil ons gebruiken voor de bouw van Zijn huis.”

De synodevoorzitter sprak de hoop uit dat de PKN „een zichtbare” kerk zal zijn. „Een huis met uitstraling, een kerk die de gave van de verlossing en de oproep tot bekering durft mee te delen, op welke wijze dan ook. Tegen alle ongeloof van onze tijd en tegen alle materialisme en doorgeslagen individualisering in. Een kerk die zich niet opsluit in de eigen veilige wereld, maar die het aandurft om het Evangelie mee te delen om zo de grote daden van God te verkondigen. Ik hoop niet op een kerk waarin we allemaal hetzelfde denken”, aldus ds. Heetderks. „De kerk mag een huis zijn waar mensen elkaar kritisch bevragen en met elkaar in gesprek gaan. Luthers, evangelisch, behoudend en vooruitstrevend; we hebben elkaar nodig om samen de grote daden van Christus te verkondigen.”

Ds. Heetderks deed in het gebed na de verkondiging voorbede voor hen „die niet mee willen of mee kunnen” in de verenigde kerk en vroeg of de Heere ook hen met Zijn Geest wil begeleiden. Ook bad hij voor de nabestaanden van de Nederlandse militair die maandag is omgekomen in Irak.

In de dienst werden psalmen en liederen gezongen in zowel het Nederlands als het Engels. De collecte was bestemd voor het ter gelegenheid van de kerkvereniging opgerichte geschenkfonds ”Hoop doet samenleven”. Uit dit fonds worden missionaire en diaconale projecten in binnen- en buitenland gefinancierd.