Bewoners Haarlemmermeer bedenken betere afvalscheiding
De gemeente Haarlemmermeer zamelt vanaf maandag het afval in drie wijken in op een manier die de bewoners zelf hebben bedacht. Doel is het terugwinnen van meer grondstoffen en het omlaag brengen van de afvalstoffenheffing.
Het kabinet wil dat in 2050 alle afval in Nederland wordt verwerkt tot bruikbare producten. Gemeenten en afvalverwerkingsbedrijven proberen nu al steeds meer grondstoffen uit afval terug te winnen. Haarlemmermeer betrekt de bewoners hierbij. „Wij vinden participatie belangrijk, want het zijn de bewoners die de grondstoffen moeten gaan inzamelen”, zegt woordvoerster Petra Faber van de gemeente.
Haarlemmermeer begon een halfjaar geleden met het project ”Winst uit je afval”, vertelt ze. „We hebben informatiebijeenkomsten gehouden en vervolgens konden mensen zich aanmelden voor een bewonerswerkgroep.”
Onder leiding van een afvalcoach bedachten de bewoners van drie wijken een afvalinzamelingssysteem dat bij hun buurt past. De proeven in de drie wijken, die vandaag begonnen en een halfjaar duren, moeten uitwijzen wat de beste inzamelmethoden zijn voor de hele gemeente.
Naar 24 kilo
Haarlemmermeer wil binnen vijf jaar de hoeveelheid restafval in de gemeente terugbrengen van 198 naar 24 kilo per inwoner per jaar. Als dat lukt, kan de afvalstoffenheffing omlaag.
„Het project heet ”Winst uit je afval”, omdat het meer grondstoffen oplevert, zoals plastic, papier en groente-, fruit- en tuinafval. Waar restafval geld kost, leveren grondstoffen juist geld op”, zegt Faber. „Dat betekent dat de afvalstoffenheffing omlaag kan. Dat is winst voor het milieu en rechtstreeks voor de bewoners.”
Er doen heel verschillende wijken mee: één in Nieuw-Vennep (hoogbouw met containers), één in Hoofddorp (laagbouw met grote tuinen en ondergrondse containers) en één in Rijsenhout (laagbouw met rolcontainers).
Nikkie Elfers, moeder van een gezin met drie kinderen, zit in de bewonerswerkgroep in Hoofddorp. „Als de afvalinzameling dan toch gaat veranderen, wil ik mijn zegje doen”, zo verklaart ze haar vrijwillige deelname. Het gezin deed tot voor kort „iets te weinig” aan afvalscheiding, vertelt ze eerlijk.
„Ik heb drie jaar in Luxemburg gewoond en daar zijn ze veel verder met afvalscheiding. We kregen van het afvalsorteercentrum een plastic zak om ons plastic afval in te doen. Daar stond precies op wat erin moest en wanneer je hem aan de weg moest zetten. Het werd bijna om de dag opgehaald.”
Ze had daarnaast verschillende andere afvalemmers, die geregeld werden opgehaald. „Ik vond dat luxe. Omdat het je zo aangereikt werd, ging je het vanzelf doen en werd afval scheiden een gewoonte.”
In Hoofddorp moet ze al haar afval wegbrengen naar ondergrondse containers. „Voor zowel het glas als het plastic is er maar één container op 355 huishoudens. Die bakken zitten weleens vol. Daarom gooide ik het soms bij het restafval. We zijn allemaal bereid om afval te scheiden. Maar we hebben ook drukke banen en onregelmatige werktijden. En dan heb je geen zin om drie of vier keer met je vuilniszakje naar de container te gaan om te kijken of die wel leeg is.”
Meer bakken
De bewonerswerkgroep heeft in beeld gebracht waar overcapaciteit en waar ondercapaciteit is. In de Hoofddorpse wijk zijn extra containers voor plastic en drinkpakken en voor papier en karton geplaatst, terwijl er juist restafvalcontainers zijn weggehaald. Ook zijn er korven voor het inzamelen van tuinafval bijgekomen, die het hele jaar blijven staan. „Er zijn nu meer bakken, waardoor afval scheiden makkelijker wordt”, zegt Elfers.
„Er zijn minder restafvalcontainers, maar als je het afval goed scheidt, hoef je daar toch maar eens in de week of twee weken naartoe. Wat mij betreft, is deze proef geslaagd als 75 procent van de mensen die de intentie hebben om afval te scheiden maar het niet altijd doen, dat nu wel gaan doen. Ik heb in Luxemburg gezien dat het kan.”
Ook in Nieuw-Vennep kozen de bewoners voor meer containers. In Rijsenhout wordt tijdens de proefperiode tweemaal per week al het verschillende afval (groente- en fruitafval, plastic en drinkpakken, papier en karton en restafval) opgehaald met een wagen die rijdt op groen gas.
Komend halfjaar worden de ervaringen van de inwoners gemeten. Daarnaast gaat Meerlanden, de afvalverwerker in de regio, sorteeranalyses maken. „We onderzoeken of mensen afval beter gaan scheiden”, zegt woordvoerster Daniëlle Hermeler. De kosten van de inzamelingsmethode wegen ook mee bij de beslissing welke manier van afval inzamelen er wordt gekozen, zegt Hermeler. „Het doel is tweeledig: Haarlemmermeer wil waardevolle grondstoffen winnen en uiteindelijk de afvalstoffenheffing verlagen. Zo’n verlaging kan natuurlijk niet als bij de inzameling de kosten de pan uit rijzen.”