Analyse: SP kiest weer voor vertrouwd profiel van actiepartij
De Socialistische Partij (SP) heeft het verkiezingscongres van zaterdag gebruikt om zich zo helder mogelijk te profileren richting de kiezer.
Het bedrijven van politiek staat voor de partij weer volledig in het teken van de sociale strijd die in Nederland moet worden gevoerd tegen de neo-liberalisering van de maatschappij. Partijleider Roemer sprak verder uit niet in zee te zullen gaan met een coalitie waarin ook de VVD is vertegenwoordigd. Daarmee kiest de SP opnieuw positie als echte oppositiepartij.
Eerder deed de SP dat onder leiding van oud partijleider Marijnissen. Die keus pakte toen goed uit. Voor veel mensen die waren uitgekeken op Paars en de centrumrechtse kabinetten-Balkenende werd de SP toen een alternatief dat synoniem stond voor vernieuwing en vooruitgang. Leiderschapswisselingen en de komst van nieuwe anti-establishmentpartijen hebben ervoor gezorgd dat de SP vooral bij veel zwevende kiezers wat uit beeld is geraakt.
Door duidelijk positie te nemen tegen de VVD zet Roemer PvdA en GroenLinks voor het blok. Wie de macht van links wil versterken moet zich scharen achter actiepartij SP is de boodschap, niet achter PvdA en GroenLinks. Roemer werd op het congres hartstochtelijk toegejuicht toen hij zei dat hij geen politicus is zoals er al zoveel rondlopen in Den Haag. „Als politiek gaat om eerlijk en betrouwbaar je idealen te verwezenlijken, ben ik graag jullie man”, zei hij.
Opvallend is dat ook de keus voor een lijstverbinding met PvdA en GroenLinks voor de SP een brug te ver is. De partijtop wees een suggestie daartoe van de leden af. „Over linkse samenwerking moet je niet voortdurend discussiëren, maar links samenwerken moet je vooral doen”, schreef het partijbestuur in een congresstuk.
SP-TweedeKamerlid Van Raak, voorzitter van de commissie die het SP-verkiezingsprogramma samenstelde, zei dat Roemer met zijn keus om de VVD uit te sluiten al een duidelijke oproep voor linkse samenwerking had gedaan. „Iedereen die wel met Rutte wil regeren, is niet links”, aldus Van Raak.
Speerpunten in het SP-programma zijn: een grondige aanpassing van het huidige zorgstelsel. Zo wil de partij een eind maken aan de regierol van zorgverzekeraars, het eigen risico afschaffen en het recht voor ouderen behouden om hun oude dag door te kunnen brengen in de beschermde woonomgeving van een verzorgingshuis. De partij voert verder campagne met een ambitieus nivelleringsprogramma waarin onder meer het minimumloon, de AOW-uitkering en het sociaal minimum met 10 procent worden verhoogd. Ook wil de partij een extra belasting voor miljonairs invoeren, en lastenverlaging voor mensen met een middeninkomen en een lager inkomen.
De SP wil ook meer zeggenschap voor huurders en werknemers en pleit daarnaast voor het terugkeren van de basisbeurs.
Het door de partijtop voorgestelde programma werd zaterdag door de leden vrijwel ongewijzigd vastgesteld. Een handjevol SP-afdelingen riep de partij op zich te scharen achter de door minister Schippers aangekondigde stervenswet die hulp bij zelfdoding aan levensmoede ouderen mogelijk moet maken. Volgens SP-Tweede Kamerlid Karabulut, lid van de programmacommissie, leent de voltooidlevendiscussie zich echter niet voor snelle antwoorden. „We kunnen dit niet zomaar oplossen door zoals ministers Schippers iets te lanceren en te zeggen: We geven u recht op zelfdoding.” De SP wil de lopende gedachtenwisseling over stervenshulp voortzetten.
Ook diverse afdelingen die pleiten voor afschaffing van het bijzonder confessioneel onderwijs werden afgeremd. De partij houdt het bij de huidige passage in het verkiezingsprogramma, die het „onacceptabel” noemt als scholen leerlingen weigeren, omdat ze niet bij de grondslag van de school zouden passen.
De Nijmeegse SP’er Van Hooft zag juist kans het sociale profiel van het programma nog verder op te poetsen. Op zijn aandringen gaat de SP zich landelijk sterk maken voor het invoeren van gratis openbaar stads- en streekvervoor voor 65-plussers.