Wie weinig met ziekte wordt geconfronteerd, vindt gezondheid algauw vanzelfsprekend. Zo is het ook met vrijheid. Wie lange tijd niet direct met oorlogsgeweld en dictatuur te maken heeft, beseft op zeker moment niet meer hoe bijzonder het is om in vrede en vrijheid te leven.Premier Balkenende merkte gisteren tijdens de viering van de Bevrijding in Groningen op dat de waarde van vrijheid heden ten dage te weinig wordt ingezien. We zijn volgens hem gewend aan onze vrijheid.

Het valt inderdaad niet te ontkennen dat velen het tegenwoordig als de normaalste zaak van de wereld beschouwen dat we in een vrij land leven. De generatie die de Tweede Wereldoorlog nog bewust heeft meegemaakt, sterft uit. Vandaar dat het steeds meer moeite kost aandacht te vragen voor de viering van de Bevrijding. De laatste jaren worden allerlei popfestivals georganiseerd in de hoop dat het publiek daar nog voor op de been komt. Het is niet meer dan een noodgreep, want de inhoud van de boodschap dreigt volstrekt ondergesneeuwd te raken.

„Wij ervaren vrijheid als keuzemenu dat door anderen wordt bereid en geserveerd. Wij hoeven slechts aan te schuiven en naar onze smaak op te scheppen”, constateerde Balkenende in Groningen. Deze onverschilligheid baant volgens hem een pad voor onvrijheid en onderdrukking.

Hoe terecht deze waarschuwing ook mag zijn, er is meer over te zeggen. Door de komst van grote aantallen migranten vormt zich een bevolkingsgroep die weinig affiniteit heeft met de ontstaansgeschiedenis van onze vrijheid.

Dat dit een punt van zorg dient te zijn, bleek vorig jaar in Amsterdam bij de dodenherdenking op 4 mei. Marokkaanse jongeren misdroegen zich toen op verschillende plaatsen in de stad en legden daarbij een verontrustende minachting aan de dag voor een wezenlijk onderdeel van onze nationale geschiedenis.

Bovendien wordt het begrip vrijheid in kringen van migranten, met name onder moslims, anders gewaardeerd. Dat blijkt wel in landen waar de islam de cultuur domineert. Van vrijheid voor andersdenkenden en voor mensen met een ander geloof is daar lang niet altijd sprake. In veel moslimlanden is die vrijheid zelfs geheel afwezig.

De opkomst van de islam en van de bijbehorende cultuur in ons land heeft terecht een heftig politiek debat losgemaakt. Daarbij valt op dat allerlei vrijheden ter discussie worden gesteld.

Dat lijkt onvermijdelijk nu aan het licht komt dat sommige moslimgroeperingen niet altijd op verantwoorde wijze met die verworvenheden, zoals de vrijheid van godsdienst en van meningsuiting, weten om te gaan. Tegen die achtergrond is het merkwaardig dat PvdA-leider Bos pleit voor de bouw van meer moskeeën. Hij vindt kennelijk dat moslims daar recht op hebben. Gemakshalve gaat hij eraan voorbij dat hij dan wel gelegenheid wil bieden aan de verspreiding van verwerpelijk gedachtegoed.

Het bieden van vrijheid aan groeperingen die onvrijheid propageren, is al met al een actueel probleem. Daarbij dreigt het gevaar dat het beperken van vrijheden ook degenen treft die juist hebben aangetoond dat ze wel op verantwoorde wijze met die vrijheden weten om te gaan. Daar moet het debat ook over gaan!