De leerlingen uit klas 2 vmbo (basis, kader, gl en tl) luisteren geboeid naar Hoornbeecker Steven, die als een volleerd redenaar de pluspunten van ‘zijn’ opleiding uit de doeken doet. „Wie voor werktuigbouwkunde kiest, heeft veel kans op een baan. En, hij raakt breed georiënteerd: van werkplaatschef tot servicedienstmonteur.”

Vervolgens laat hij zijn luisteraars even zien welke vakken hun te wachten staan. „Nederlands, Engels en wiskunde natuurlijk, bedrijskunde en godsdienst, want het Hoornbeeck is een christelijke opleiding, en een heleboel metaalvakken: energiesystemen, constructieleer, besturingstechniek, materialenleer.”

Om zijn publiek nog meer bij het verhaal te betrekken, gooit hij een vraag in de groep: „Wie weet het verschil tussen pneumatiek en hydrauliek?” Lang blijft het stil. Dan gaat er (aarzelend) een vinger omhoog: „Hydrauliek heeft toch iets met remmen te maken?” Steven knikt. „Je zit in de buurt”, zegt hij toegeeflijk. „Hydrauliek draait om vloeistoffen, oliën, en pneumatiek om lucht, die je samen kunt persen.”

Terwijl Steven enthousiast verder vertelt over de richting Techniek en ICT, promoot zijn collega in het lokaal ernaast de stream Zorg en Welzijn. Hoogtepunt in de voorlichting is de workshop ”hulp bieden aan een gewonde”. „Wie durft een patiënt te spelen en wie een hulpverlener?” vraagt Susan. Aarzelend komen er twee meisjes naar voren. Even later ligt een van de twee ‘onwel’ op de grond. Voorzichtig helpt nummer twee haar overeind. Vragend kijkt ze naar Susan. Die is in een milde bui: „Prima.”

Deel 2 van de voorlichting rond Zorg en Welzijn bestaat uit het overgooien van een doosje. O ja, de leerling die het ding vangt, moet nog wel even zeggen wat zijn positieve eigenschappen en wat zijn valkuilen zijn. Het lijkt makkelijker dan het is. De valkuilen komen er makkelijk uit -„ik kan niet plannen”, „ik ben slecht in luisteren”, „ik haal alleen maar onvoldoendes voor wiskunde”-, maar de pluspunten…De leerlingen vinden het duidelijk lastig om iets positiefs over zichzelf te vertellen. „Ik ben wel aardig in Nederlands, geloof ik. Al zeg ik het zelf.”

De voorlichting over Economie is het drukst bezocht. Leerlingen in twee lokalen luisteren naar Hoornbeeckers die vertellen over Verkoop en Administratie en over beroepen die daarbij horen. De presentatie wordt afgesloten met een bingo. Een mbo-studente leest een verhaal voor over een commercieel medewerker, doorspekt met vaktermen. De leerlingen kijken gespannen of de begrippen op hun blaadje staan. „Bingo!” roepen er opeens vier tegelijk.

Was het kiezen van een opleiding maar net zo simpel!

De opleidingscoördinator mbo

Om goed in kaart te brengen of een leerling bij een opleiding past, legt het Hoornbeeck iedere aanmelder een AMN-test voor. Bernard van den Belt, opleidingsmanager Gezondheidszorg en Welzijn van het Hoornbeeck in Kampen: „Daarmee brengen we zijn aanleg, motivatie en niveau in kaart. Op basis van de uitslag kunnen we een advies geven. Het is een momentopname, belangrijker is de studiebegeleiding door mentor of decaan; die maakt leerlingen jaren mee.”

Een mismatch tussen karakter en beroep is een van de redenen dat leerlingen vastlopen, zegt Van den Belt, „Zo moet je heel flexibel zijn om binnen de zorg te werken.” Verder noemt hij het niveau van de opleiding -„als je met je hakken over de sloot je gl-diploma haalde, is niveau 4 echt lastig”- en tekortschietende rekenvaardigheden.

De decaan en de leerling

„Voor april moet je een vervolgopleiding kiezen. Wat wil je gaan doen?” Decaan Aart Vlijm van de Pieter Zandt op Urk valt meteen met de deur in huis. Janna de Boer (15) uit klas 4gl (verzorging) reageert echter meteen: „Mbo-4. Verpleegkunde.”

Ook als Vlijm naar haar redenen vraagt, komt het antwoord snel: „Ik wil graag mensen helpen. Vroeger leek kraamverzorgster me wel wat. Nu niet meer, want dan ben je vooral aan het vegen en zuigen. Ik wil echt mensen verzorgen. In een ziekenhuis werken, met tieners, dat lijkt me wel wat.”

Vlijm prijst haar goede oriëntatie. „Met een mbo-4-opleiding kun je daar inderdaad terecht, met mbo-3 niet. Eventueel kun je na mbo-4, hbo-v gaan doen.”

Daar moet Janna nog over denken. „Mbo-4 lijkt me al best lastig. Ik weet niet of ik het hbo aankan.”