Omgekeerd geldt dat waar de VVD wil bezuinigen op overheidsuitgaven, de PvdA vasthoudt aan extra uitgaven in zorg en onderwijs. Dat bleek woensdagavond op verkiezingsbijeenkomsten van beide partijen.

In Amsterdam beweerde PvdA-lijsttrekker Melkert stellig dat voor lastenverlichting nu geen ruimte meer is. Nu het CPB ervan uitgaat dat Nederland in 2003 opnieuw in de rode cijfers terechtkomt, dat de inflatie toe zal nemen en het aantal werklozen met 50.000 zal groeien, schrapt de PvdA de 1,5 miljard euro aan lastenverlichting die zij tot nu toe in haar verkiezingsprogramma had staan.

Ook de VVD is bezorgd over de voorlopige berekeningen van het Centraal Planbureau (CPB), zo bleek woensdag in Maastricht. Minister Jorritsma van Economische Zaken, tweede op de VVD-kandidatenlijst voor de kamerverkiezingen, noemde de cijfers van het planbureau „zorgwekkend”, maar wees erop dat het nog niet om de eindcijfers gaat. Er kan nog van alles gebeuren, zo zei de bewindsvrouw.

De nieuwe cijfers van het CPB leiden ertoe dat alle partijen hun verkiezingsprogramma’s aan moeten passen. De partijen moeten een financieel gat dichten van ten minste 2 miljard euro ten opzichte van hun oorspronkelijke plannen.

Overigens verwacht het CPB wel dat de economische groei de komende jaren weer oploopt, van 1,5 procent in 2002 tot 2,5 procent in 2003. Daarentegen loopt het overschot op de begroting juist terug naar 0 procent in 2002 en zelfs naar een tekort van 0,6 procent in 2003.

Dat de tegenvallende cijfers geen desastreuze gevolgen zullen hebben is volgens Jorritsma te danken aan het strakke begrotingsbeleid van minister Zalm van Financiën. Als er was gemorreld aan de Zalmnorm, zoals PvdA, CDA en D66 wilden, dan „hadden wij nu levensgrote problemen gehad.” Volgens de Zalmnorm moeten inkomsten en uitgaven strikt gescheiden blijven.

De plannen van oppositiepartij CDA zouden volgens de VVD nog het meest rampzalig geweest zijn. De partij stelde zelfs voor om 25 procent van de inkomstenmeevallers uit te geven, aldus Jorritsma.

Wat Jorritsma betreft zullen alle partijen hun verkiezingsprogramma moeten aanpassen om tot een structureel begrotingsoverschot van 1 procent te komen ter aflossing van de staatsschuld.

De cijfers van het CPB komen het kabinet enerzijds goed uit in het ophanden zijnde overleg met de vakbonden. Minder gunstige economische omstandigheden maken het gemakkelijker de druk op de vakbeweging op te voeren om tot loonmatiging te komen. Anderzijds zullen de werknemers juist de voorspelde hoge inflatie aangrijpen om tot loonsverhoging te komen.