Column: Grote mensen maken zich druk over een kinderfeest
Wat een rust. Sinterklaas is met zijn gevolg weer vertrokken naar Spanje. Zijn bezoek aan Nederland heeft de nodige voeten in de aarde gehad. Demonstraties in de grote steden en bij de landelijke intocht. Tegenstanders die massaal door de politie werden aangehouden. Voorstanders die probeerden een demonstratie van tegenstanders te verstoren. Verder was er veel aandacht in de media, met talkshows en opinieartikelen.
Was het eerst Zwarte Piet die met pepernoten strooide, tegenwoordig wordt er in de debatten gestrooid met felle teksten over en weer. Er klinken veel verwijten van racisme en discriminatie. Mede door de politieke partij DENK is het onderwerp van racisme en Zwarte Piet hoog op de Haagse politieke agenda gekomen.
Eerst probeerde het kabinet zich afzijdig te houden van deze discussie. Premier Rutte benadrukte keer op keer dat de politiek hier niet over gaat. Maar toen er door Kamerlid Kuzu vragen waren gesteld, kon minister Van der Steur er niet om heen. De vragen gingen voornamelijk over het nieuwsbericht dat er bij de intocht van Sinterklaas 200 mensen waren aangehouden. Kuzu wilde echter ook meer weten over het sinterklaasfeest in het licht van racisme. Van der Steur geeft vervolgens aan dat het sinterklaasfeest een eeuwenoude traditie is die door de samenleving wordt vormgegeven.
Uiteindelijk volgt ook de vraag of het voortbestaan van Zwarte Piet Nederland een racistisch imago geeft in het buitenland. Van der Steur antwoordt namens de regering: „De regering erkent dat in de vertolking van Zwarte Piet negatieve stereotyperingen een rol kunnen spelen. Deze kunnen onbedoeld vooroordelen en discriminatie in de hand werken en mensen kwetsen. Tegelijkertijd acht de regering het van belang te benadrukken dat dit mensen die het kinderfeest altijd met veel vreugde vieren niet tot racist maakt. Het kabinet is van mening dat een verbod op Zwarte Piet van staatswege niet de uitweg is, maar dat de overheid een rol kan spelen om een respectvolle dialoog te faciliteren zodat er vanuit de maatschappij initiatieven ontstaan om Zwarte Piet een figuur te laten zijn die iedereen recht doet. Het sinterklaasfeest moet een feest voor alle kinderen zijn en daarom is het kabinet er voorstander van dat het feest met de tijd meegaat.”
Het antwoord bevat voor elk wat wils. Er kan een negatief beeld uitgaan van Zwarte Piet. Maar mensen die het sinterklaasfeest met veel plezier vieren, zijn geen racist. Daar kunnen we het nu mee doen. Allemaal grote mensen die zich heel druk maken over een kinderfeest. Mensen schuwen niet om daarbij grote verwijten te uiten over racisme en discriminatie. Alleen komt deze hele discussie nog zo theoretisch over, veel in algemene termen. Iedereen lijkt tegenwoordig snel gediscrimineerd als er iets gebeurt wat niet helemaal overeenkomt met zijn of haar opvattingen.
Te midden van het Haagse geweld rond Sinterklaas was er eerder dit jaar een vrouw die via een uitzendbureau bij de gemeente Den Haag ging werken. Ze werd zwanger, kreeg een kindje en kwam na haar verlof weer terug bij de gemeente. Op de eerste werkdag vertelde ze haar leidinggevende dat ze haar baby borstvoeding wilde geven. Dat kon op vijf minuten afstand van haar werk. De baby was bij oma. Mevrouw kreeg eenmalig toestemming van haar leidinggevende. De uren moesten alleen wel worden geboekt als verlofuren. De moeder vond echter dat ze een wettelijk recht heeft om borstvoeding te geven. En dat is meer dan alleen kolven op het werk. Er volgde een gesprek met de leidinggevende. Die beëindigde de arbeidsverhouding met onmiddellijke ingang.
De vrouw diende een klacht in bij het College voor de Rechten van de Mens. Ze voelde zich gediscrimineerd nu de gemeente Den Haag haar niet meer wilde hebben als uitzendkracht. Puur vanwege het feit dat ze borstvoeding wilde geven. Het college oordeelde enkele weken terug dat alle redenen van de gemeente om niet meer verder te willen met de vrouw, te maken hebben met het geven van borstvoeding. De gemeente Den Haag heeft onderscheid gemaakt op grond van geslacht, meer bepaald op grond van moederschap. Dat is verboden.
Discriminatie en ongelijke behandeling. Vaak zijn het juist de individuele zaken die laten zien waar we het nu eigenlijk over hebben. Geen baan krijgen vanwege een handicap of huidskleur. Je verliest je baan omdat je moeder bent. Het is goed om te midden van die landelijke discussies en geschreeuw even wat meer in te zoomen. Naar dat kleine, individuele geval.
Mr. Bart Bouter is advocaat bij Bouter Advocatuur in Barneveld.