Zo nu en dan laat Mars One-CEO Bas Lansdorp van zich horen. Begin november meldde hij nog dat het ruimtevaartproject een notering krijgt aan de beurs in Frankfurt. Het Marsinitiatief lanceerde hij in 2011 samen met Arno Wielders, die altijd wat op de achtergrond is gebleven.

Voor ”Mensen op Mars” interviewde Joris van Casteren de twee Nederlandse mannen, Marskandidaten in binnen- en buitenland en andere mensen die de Marsdroom een warm hart toedragen. Een aantal hoofdstukken wijdt hij aan astronomen die zich in het verleden met Mars hebben beziggehouden. Van Casteren heeft daarbij duidelijk meer belangstelling voor sappige details uit hun leven dan voor hun wetenschappelijk werk en astronomische theorieën.

Details

De vraag die als een rode lijn door het boek loopt, is hoe realistisch het Mars One-initiatief nu eigenlijk is. Gaandeweg krijg je daar als lezer wel een idee van. Pas aan het einde van het boek verwoordt Van Casteren dat ook zelf.

De gedetailleerde stijl die de schrijver hanteert, zal niet iedereen kunnen waarderen. Een beschrijving van de voorwerpen in de woonkamer van een Mars One-kandidaat en van zijn kleding is functioneel: het geeft de lezer een beeld van de persoon die Van Casteren voor zich heeft. Wat de auteur op het Zweedse eiland Ven met een groep senioren bespreekt, dat hij in het oude centrum van het Duitse Weil geen hotel kan vinden en waarom iemand tijdens een rondleiding de groep verlaat, heeft niets van doen met de vraag die het boek wil beantwoorden. Zulke uitweidingen boeien maar matig en kan de lezer na verloop van tijd gevoeglijk overslaan.

Van Casteren vraagt de mensen die hij interviewt steeds naar hun motivatie om naar Mars te willen reizen. Vaak krijgt hij dan als antwoord dat de mensheid op die planeet een tweede nederzetting moet creëren, voor het geval de totale wereldbevolking uitgeroeid zal worden door een vreselijke ramp. Een grote meteorietinslag bijvoorbeeld.

Utopia

Velen blijken Mars te zien als de plaats waar de mensheid alles recht kan zetten wat op aarde misgaat. Over hoe zo’n ideale maatschappij eruit moet zien, zijn ze het –uiteraard– niet met elkaar eens. Gaandeweg wordt wel duidelijk dat, zolang de mens zichzelf meebrengt, hij geen Utopia zal stichten. Marsliefhebbers kunnen onderling de vrede nog niet eens bewaren…

Schrijnender is het om te lezen dat de Mars One-kandidatuur een aantal deelnemers hun baan, hun huwelijk of hun relatie heeft gekost. Niet mijn verantwoordelijkheid, is steevast de reactie van Bas Lansdorp. „Ik dwing niemand om mee te doen, ze willen het zelf.”

Ondertussen voert hij een mooi toneelstuk op. Want als het op betalen aankomt bij partijen die hij nodig heeft om zijn plan te realiseren, geeft hij niet thuis, zo hoorde Van Casteren meer dan eens.

Boekgegevens

”Mensen op Mars. Relaas van een manmoedige poging”, Joris van Casteren; uitg. Prometheus, Amsterdam, 2016; ISBN 978 90 446 2872 2; 336 blz.; € 19,95.