De ministers van Buitenlandse Zaken hebben maandag hiertoe besloten tijdens overleg in Brussel. Zij grepen in nadat de Zimbabwaanse regering afgelopen zaterdag het hoofd van de waarnemersmissie, de Zweed Pierre Schori, het land had uitgezet.

De afgekondigde sancties omvatten onder andere het met onmiddellijke ingang bevriezen van de banktegoeden in Europa van Mugabe en twintig trouwe medewerkers. Verder krijgen deze personen geen visum meer voor het bezoeken van EU-lidstaten. Het derde onderdeel van het pakket betreft een volledig wapenembargo. De vijftien ministers merken in een verklaring op „ernstig bezorgd” te zijn over „het politieke geweld, de schendingen van de mensenrechten en de beperkingen voor de media” in de betrokken Afrikaanse natie.

De Nederlandse bewindsman Van Aartsen acht het „heel onwaarschijnlijk” dat er „faire en vrije verkiezingen kunnen plaatsvinden.” „Dat is welhaast ondenkbaar onder deze omstandigheden”, zo meent hij. Behalve de waarnemers krijgen ook veel journalisten van elders uit de wereld geen toegang om hun werk te doen. Mugabe bestempelde zondag de meeste verslaggevers als „leugenaars.” Hij vroeg zich af waarom de politie ze niet arresteert.

Van Aartsen vertelde dat hij en zijn collega’s, ondanks twijfels bij sommigen, geen zin hadden in een kat-en-muisspel met de president. Het was naar hun opvatting niet langer verantwoord het optreden van diens regering te gedogen. Van Aartsen zei verder dat de ambassade in Harare noodplannen heeft klaarliggen voor de eventuele evacuatie van landgenoten in het onverhoopte geval dat de situatie escaleert.

De EU-ministers benadrukken dat de sancties niet gericht zijn tegen de gewone burgers. De humanitaire hulp wordt dan ook gewoon voortgezet. Ook hopen de politici dat hun aanpak niet zal leiden tot het verbreken van de dialoog tussen de Unie en Zimbabwe.

Schori, de ambassadeur van Zweden bij de Verenigde Naties, kreeg zaterdag te horen dat hij moest vertrekken. Volgens Mugabe was zijn accreditatie niet in orde. Hij zou zonder uitnodiging en op een toeristenvisum naar Zimbabwe zijn gereisd. Een dag eerder had Schori laten weten dat hij alleen mocht blijven als hij geen politieke uitspraken zou doen.

Mugabe heeft de laatste jaren tal van maatregelen getroffen die de vrijheid van zijn tegenstanders aantasten. Opponenten van zijn regime worden zonder vorm van proces vastgezet of vermoord. De EU heeft hem voortdurend gewaarschuwd dat hij ruimte diende te geven aan de oppositie en een einde moest maken aan het geweld door aanhangers van zijn partij.

De minister van Informatie van Zimbabwe, Moyo, heeft het Europese beleid tegen zijn land gisteravond aangeduid als „georganiseerd economisch terrorisme.” Het is in zijn visie gericht tegen een regering die „de nationale belangen” tracht te verdedigen.