Hoog verheft zich zijn markante postuur naast de Thomaskirche: een bronzen beeld van 2,5 meter. Jarenlang was hij cantor in deze kerk. Een eenvoudige grafsteen herinnert aan de lutherse musicus.

In deze kerk is een concert van het St. Thomas Boys Choir een belevenis. Het beroemde koor onder leiding van Matthias Jung zingt werken van Schütz, Mawby, Buxtehude, Pepping, Reger. De wortels van de ”Thomaner” gaan terug tot de dertiende eeuw. Bach leidde het koor in de jaren 1723-1750.

Organist Stefan Kiessling opent op het pijporgel met een briljante fantasie van Bach. Heldere jongensstemmen zingen psalm 98, in een zetting van Heinrich Schütz uit het jaar 1619: „Singet dem Herrn ein neues Lied, denn er tut Wunder.” Zingt de Heer een nieuw lied, want hij doet wonderen.

Op tijd aanwezig zijn, want de kerk zit vol. Toeristen weten dit vrijdagavondconcert te vinden.

Bachs talent kwam niet uit de lucht vallen. Hij was het begaafdste lid van een wijdvertakte familie van musici. In het museum tegenover de Thomaskirche wordt dit keurig uit de doeken gedaan. Je maakt er kennis met verschillende instrumenten en composities.

Helemaal ondergedompeld word je in zijn muziek tijdens het jaarlijkse Bachfest Leipzig in juni. Met 75.000 bezoekers en 100 evenementen geldt dit als een van de belangrijkste klassieke muziek festivals ter wereld. Volgend jaar staat het in het teken van Luthers invloed op Bach.

Leipzig heeft een muziekroute uitgezet (notenspur-leipzig.de), want ook Mendelssohn en Schumann hadden er hun huis.

Leeuwerik

Gids Ute Poppitz weet in Leipzig de leukste plekjes te vinden. Zoals het oudste koffiehuis van Duitsland uit 1711, met het merkwaardige opschrift: ”Zum Arabischen Coffe Baum”. In dergelijke koffiehuizen werd vaak druk gemusiceerd. Bach schreef een heuse koffiecantate, over een man die zich beklaagt dat zijn dochter Lieschen verslaafd is aan… koffie.

Speciaal is de Leipziger Lerche, een koek van kruimeldeeg, amandelen, noten en marsepein. De Lerche (leeuwerik) herinnert aan de ooit bloeiende handel in leeuweriken, weet Poppitz. Om de vogeltjes werd spek gewikkeld, en zo werden ze gegeten. Toen het jagen op leeuweriken door de koning van Saksen in 1876 werd verboden, besloten handige bakkers de delicatesse te vervangen door een koek met die naam.

Niet alleen in de Tweede Wereldoorlog, ook in de DDR-tijd gingen mooie dingen verloren, zegt de gids spijtig. Zoals de beroemde Paulijnse universiteitskerk, waar Bach in 1717 een nieuw orgel testte. Het gebouw werd in 1968 volgens een besluit van het communistische stadsbestuur opgeblazen. „Het paste niet in de socialistische ideologie”, aldus Poppitz. Het nieuwe universiteitsgebouw heeft een modern kerkfront dat verwijst naar het middeleeuwse godshuis.

Poppitz herinnert zich de negende oktober 1989 nog goed. Toen demonstreerden 70.000 burgers op de ring. Ze scandeerden: ”Wir sind das Volk” en ”Keine Gewalt”. Overigens is ze niet alleen negatief over de DDR-tijd. „Er zijn nu meer mogelijkheden, er is meer vrijheid, dat is positief. Maar ook meer haast en stress. En alles draait nu om geld.” Het gebouw waar de Stasi in Leipzig veertig jaar lang hoofdkwartier had, de ”Runde Ecke”, is tegenwoordig een museum.