Pas als Trump verliest, keert de rust op de beurzen terug
Nu de Amerikaanse presidentskandidaat Donald Trump in de peilingen stijgt, krijgen beurzen overal klappen. Als president zal hij de wereldeconomie schaden, is de gedachte. „Hij lokt vergelding uit.”
In Europa liggen we er niet van wakker, maar de Mexicaanse peso verliest elke dag terrein tegenover de dollar. Een teken aan de wand. Als het aan Trump ligt, gooit hij straks de vrijhandelsovereenkomst Nafta (tussen de Verenigde Staten, Canada en Mexico) in de prullenbak. Omdat dit de Mexicaanse welvaart zal schaden en de peso verzwakt, doen beleggers de munt uit voorzorg van de hand.
In een analyse schetsen economen van de Rabobank waarom de kansen van Trump steeds hoger worden ingeschat. Niet alleen stijgt hij in de peilingen, maar ook heeft Trump meer ‘gordijnstemmers’ dan zijn Democratische rivaal, Hillary Clinton. „Kiezers die tijdens een enquête zeggen voor Clinton te kiezen, zetten het kruisje bij Trump wanneer de gordijnen van het stemhokje sluiten.”
Schuldenberg
Nu de Republikeinse presidentskandidaat kans maakt om dinsdag de verkiezingen te winnen, staren investeerders als konijnen in de koplampen. Maar waarvoor zijn ze bang? Dat Trump de Amerikaanse schuldenberg vergroot? Of voor zijn plannen om vrijhandel in te dammen?
„Er is brede overeenstemming dat hogere overheidsuitgaven bij de huidige lage rente geen grote risico’s opleveren, ook omdat een Amerikaanse president geen extra geld kan uitgeven zonder toestemming van het Congres”, zegt Léon Cornelissen, hoofdeconoom bij Robeco. Handelsakkoorden vallen onder de presidentiële bevoegdheden. Cornelissen: „Trump kan Nafta in een halfjaar ontbinden. Als hij ruziemaakt met Mexico en China is dat slecht voor de economische groei en het sentiment op de financiële markten.” Dreigt er onder zijn presidentschap ook een handelsoorlog? „Wat Trump wil, zal zeker vergelding uitlokken.”
Complicerende factor is dat de Republikein zegt ook uit de Wereldhandelsorganisatie (WTO) te willen stappen. Dat zal het speelveld dramatisch veranderen, ook voor Europa. „Als de VS de WTO verlaten, is China de belangrijkste lidstaat.”
De gebeurtenissen op de beurzen en de valutamarkten maken duidelijk waar de voorliefde van de financiële wereld ligt: bij Hillary Clinton. Zij zorgt voor „business as usual”, zegt de Robeco-econoom. „Clinton staat in grote lijnen voor het klassieke economische beleid dat we van de Democraten kennen.”
Belasting
„Continuïteit op een groot aantal beleidsterreinen”, zo verklaart senior econoom Maritza Calbezas van ABN AMRO de voorkeur van Clinton. Vergaande veranderingen op het gebied van monetair beleid, inflatie of werkloosheid heeft Clinton niet aangekondigd. Wel wil ze veel geld uitgeven aan bijvoorbeeld infrastructuur, maar dat willen de Republikeinen ook. Bij andere grote veranderingen, zoals verhogingen van de belasting, „zal een Republikeinse meerderheid in het Congres die operatie kritisch bekijken.”
Ook voor Wall Street lonkt er continuïteit bij winst van Clinton. Ze heeft weliswaar op campagnebijeenkomsten gezegd de bankensector te zullen aanpakken, uit toespraken voor groepen bankiers blijkt het tegenovergestelde. Die zachte aanpak is goed te verklaren, vindt directeur Brian Gardner van de New Yorkse investeerder Keefe, Bruyette & Woods. Tegenover persbureau Reuters wees hij eerder deze week op de jarenlange warme banden tussen Bill en Hillary Clinton en de Amerikaanse financiële sector.
Wie leidt de uitverkoop?
„De Verenigde Staten lijden enorm veel schade door Nafta, dat werd getekend door Bill Clinton”, zegt Trump. De Republikeinse presidentskandidaat is fel tegen vrijhandelsakkoorden zoals het Noord-Amerikaanse Nafta, dat sinds 1994 van kracht is tussen de VS, Canada en Mexico.
Volgens Trump is toenmalig Democratisch president Bill Clinton (1993-2001) verantwoordelijk voor de economische uitverkoop van de VS. Amerikaanse feitencheckers constateren echter wat anders: Trump vermeldt nooit dat de onderhandelingen over Nafta door de Republikeinse president George Bush sr. zijn gevoerd en dat diens handtekening onder het verdrag staat.
Bill Clinton loodste Nafta slechts door het Congres, gesteund door de Republikeinen. Trump heeft wel gelijk als hij zegt dat Nafta Amerikaanse banen heeft vernietigd. Volgens de OESO is relatief eenvoudig werk verdwenen, zoals in de textielindustrie. Maar tegelijk is de werkgelegenheid toegenomen bij producenten die door Nafta hun export naar Mexico en Canada zagen toenemen.
Dat er veel werkgelegenheid verdween uit industriestaten als Ohio en North Carolina is nauwelijks het gevolg van vrijhandelsverdragen, zeggen Amerikaanse economen. Vooral het lagelonenland China kaapte deze banen weg, een proces dat in de jaren tachtig van de vorige eeuw begon toen China van de (Republikeinse) regering-Reagan de status kreeg van meest begunstigde handelsnatie.