Meliskerke, de eerste gemeente van ds. Kersten
Meliskerke is een rustig dorp op het Walcherse platteland. Toch ligt juist hier een belangrijk stuk kerkgeschiedenis: de jonge ds. G. H. Kersten had hier de eerste hartelijke contacten met de ledeboerianen. Het is een belangrijk moment uit 125 jaar gereformeerde gemeente Meliskerke.
Sinds begin dit jaar is ds. S. Maljaars predikant van de gemeente. Zondag 25 september ging hij voor in een herdenkingsdienst. „De tekst was Job 8:7: „Uw beginsel zal wel gering zijn; maar uw laatste zal zeer vermeerderd worden.” Het waren woorden die oefenaar Jan Vader rond 1890 verwachting gaven voor de gemeente.”
Jan Vader was wagenmaker in Meliskerke, vertelt ouderling M. Jacobse, tweede voorzitter van de kerkenraad. „Hij kwam met enkele geestverwanten samen en stelde begin 1890 een stuk grond beschikbaar om een kerk te bouwen. Toen ging het snel, want binnen een jaar was die gebouwd. Op 14 september 1891 werden de eerste ambtsdragers bevestigd.”
Oefenaar Vader zag ernaar uit dat de Heere een jonge man als voorganger naar de gemeente zou sturen. „Dat heeft hij zelf echter niet meer meegemaakt. Zomer 1901 is Vader overleden”, vertelt ds. Maljaars. „Maar rond Kerst 1901 heeft de jonge Kersten acht keer in Meliskerke gepreekt. Het waren diensten die de Heere gebruikte om in harten van mensen te werken. De kerkenraad besloot Kersten direct te beroepen, op 8 januari. En 23 maart is de 19- jarige Kersten hier als oefenaar bevestigd door ds. C. Pieneman.” In 1905 bevestigde hij Kersten als predikant.
De Heere gaf zegen op de prediking van ds. Kersten, zeggen ds. Maljaars en ouderling Jacobse terugblikkend. „De gemeente groeide niet alleen, maar er mocht ook geestelijk leven zijn.”
De gemeente was in die tijd een gereformeerde gemeente onder het kruis, de enige in Zeeland. „Maar Kersten had goede contacten met de ledeboeriaanse gemeente van Aagtekerke”, zegt ds. Maljaars. „Dat begon met een ontmoeting tussen hem en ouderling Corré van Aagtekerke. Ds. Kersten vroeg: „Hoe heet u?” Corré antwoordde: „Jakob Corré.” Kersten: „Dat is erg… Jakob. En waar woont u?” Corré: „In de Krommeweg.” Kersten: „Dat is nog erger.” En zo ontstond er een geestelijk gesprek van hart tot hart. Zo werd een eerste zaadje gelegd voor het samengaan van de ledeboerianen en de kruisgemeenten in de Gereformeerde Gemeenten in 1907.” Jacobse toont oude notulenboeken uit het archief, die vertellen over deze tijd.
Ds. Kersten vertrok in 1906 naar Rotterdam. Andere predikanten volgden hem op, maar van 1918 tot 1964 was de gemeente 46 jaar vacant. Toen kwam ds. J. C. Weststrate. „Ouderling Jan Wisse had werkzaamheden rond dit beroep, wat de Heere niet heeft beschaamd”, zegt Jacobse.
Vlak voor de komst van ds. Th. van Stuijvenberg in 1977 kreeg de gemeente een nieuw kerkgebouw aan de Valkenburgstraat. Tijdens de periode van ds. G. J. N. Moens kreeg het bedehuis er –in 2008– een forse vleugel bij, laten de twee ambtsdragers zien.
En nu? Ds. Maljaars: „Meliskerke is een gemeente die bij de wortels wil blijven waaruit ze is voortgekomen. Als kerkenraad zien we ernaar uit dat de Heere hetzelfde genadewerk als in het verleden blijvend zou willen verheerlijken.” Jacobse vult aan: „We mogen weleens ritselingen van het nieuwe leven merken, ook onder jonge mensen.”
De predikant werd een jaar geleden naar de ruim 1050 (doop)leden tellende gemeente gezonden. „De Heere wees me op Psalm 22: „Zij zullen aankomen, en Zijn gerechtigheid verkondigen den volke, dat geboren wordt, omdat Hij het gedaan heeft.” Die opdracht geeft verwachting voor het nageslacht.”
Jubileumboek herdenkt alle voorgangers
Ter gelegenheid van het 125-jarig bestaan heeft de kerkenraad een herdenkingsboek uitgegeven. In de uitgave zijn na een historische schets preken opgenomen van de tien voorgangers die aan Meliskerke verbonden zijn geweest: oefenaar Jan Vader, ds. G. H. Kersten, ds. A. Makkenze, oefenaar –later ds.– A. Verhagen, en de predikanten B. van Neerbos, J. C. Weststrate, Th. van Stuijvenberg, P. van Ruitenburg, G. J. N. Moens en S. Maljaars. Bij elke preek staan een korte levensschets en een foto van de predikant. Bijzonder is dat er twee oefeningen van oefenaar Vader instaan. Ouderling M. Jacobse vond ze in een oud notitieboek. De titel ”Troost Mijn volk” verwijst onder meer naar de woorden waarmee ds. Kersten tot het ambt werd geroepen. Het boek (ISBN 978 90 825838 0 9) kost 14,95 euro.
Lees ook
Gereformeerde gemeente Meliskerke 125 jaar (RD.nl, 23-09-2016)
Bevestiging en intrede ds. S. Maljaars te Meliskerke (Reformatorisch Dagblad, 04-02-2016)
Kerk in Meliskerke uitgebreid (Reformatorisch Dagblad, 28-10-2008)
“De onwaardige dienaar” uit Meliskerke : Uit het leven van Jan Vader (1819-1901) (Oude Paden, 01-06-2001)
Verslag van de ingebruikneming van de nieuwe kerk te Meliskerke (De Saambinder, 25-11-1976)
Steenlegging kerk Geref. gemeente (Reformatorisch Dagblad, 31-03-1976)