„Clinton heeft moreel besef, Trump lijkt dat te missen”

Dr. Hans Krabbendam, historicus, docent Amerikaanse geschiedenis aan Roosevelt Study Center in Midelburg en raadslid ChristenUnie in Middelburg:

„Zonder aarzelen zou ik op Hillary Clinton stemmen. Clinton is niet rechtdoorzee, ze houdt van alles achter, maar ze heeft toch nog moreel besef. Dat lijkt Trump te missen.

Clinton is een politicus, Trump is een entertainer. Hij doet het fantastisch als vermaker van het volk. Ik heb nog nooit zo’n instabiele presidentskandidaat meegemaakt als hij. Trump faalt voor alle tests.

Het is een misvatting te denken dat een land besturen hetzelfde is als een bedrijf leiden. Trump zegt er trots op te zijn op belastinggebied de mazen van de wet te hebben gebruikt. Hij stelt dus zijn individueel belang voorop, terwijl een president bij uitstek het landsbelang moet dienen. Wat het Bijbelboek Spreuken zegt over de dwaas kun je zo toepassen op Trump. De man slaat zichzelf bijvoorbeeld voortdurend op de borst.

Of Trump op medisch-ethisch gebied behoudender is dan Clinton? Hoe diep zit dat bij Trump? Hij is erg inconsequent. Lange tijd vond hij dat vrouwen het recht moeten hebben om abortus te laten plegen. Nu is hij ineens weer antiabortus, kennelijk om conservatieve Amerikanen te paaien.

Christenen moeten beseffen dat Trump niet even in zijn eentje liberale abortuswetten van tafel krijgt. De vroegere Amerikaanse president Ronald Reagan beloofde ooit progressieve abortuswetten terug te draaien. Daar is nooit iets van terechtgekomen. Soms moeten christenen hun verlies nemen.”

„Clinton is voor mij uitgesloten, Trump ook”

Jacqueline den Breejen, leerkracht op reformatorische basisschool De Akker in Lisse, woonde tot haar 24e in VS, heeft ook een Amerikaans paspoort:

„Ik stem op geen van beide kandidaten. Een keus voor Clinton is uitgesloten. Zij staat een on-Bijbelse politiek voor. Ze is niet alleen voorstander van bijvoorbeeld abortus en homohuwelijk, ze promóót die zaken zelfs. Het verbaast me dat sommige reformatorische christenen positief over Clinton zijn. Maar ook op Trump wil ik niet stemmen. Dat kan ik voor mijn geweten niet verantwoorden. Je weet niet wat je aan die man hebt. Een nog groter probleem vind ik de manier waarop hij met mensen omgaat. Onlangs spotte hij met een journalist die door een spierziekte ongecontroleerde bewegingen maakt.

Schokkend is ook dat Trump zelfs over zijn eigen dochter seksueel getinte opmerkingen maakt. Zijn schunnige uitspraken die afgelopen weekend opdoken, verbazen mij niet. Ze passen bij het beeld dat ik al had van Trump.

Het is te triest voor woorden hoe het er nu in Amerika aan toegaat. Wij roepen het allemaal over onszelf af. Hoewel ik al zestien jaar in Nederland woon, voel ik me nog altijd meer Amerikaan dan Nederlander. Het gaat me aan het hart dat de VS God en Zijn geboden verlaten. We hebben de plicht te bidden voor Trump, Clinton en Obama.

Als stemmer heb ik de mogelijkheid een andere kandidaat aan te dragen. Hoogstwaarschijnlijk wordt dat Ben Carson, die meedeed aan de race voor de Republikeinse nominatie. Hij zal niet perfect zijn, maar zijn Bijbelse principes en ootmoed spreken me aan.”

„Trumps kijk op Israël gezonder dan Clintons visie”

Mr. Cor Verkade, betrokken bij het Conservatief Café, columnist bij de Reformatorische Omroep, komt als vastgoedondernemer af en toe in Amerika:

„Ik wens dat Trump president wordt. Tegelijk zou het mooi zijn als hij na zijn verkiezing ten spoedigste niet meer in staat zal zijn zijn werk te doen. Zodat zijn running mate, vicepresident Mike Pence, Amerika gaat leiden. Pence is van de vier kandidaten – de twee aspirant-presidenten en hun running mates– verreweg de beste kandidaat, qua moraal en politieke visie.

Dat Amerika nu zulke gekke verkiezingen beleeft, is voor een belangrijk deel te wijten aan acht jaar regering-Obama. Die man heeft er zo’n puinhoop van gemaakt. Bijvoorbeeld wat betreft zijn liberale keuzes op medisch-ethisch terrein, zijn rol in het Midden-Oosten en zijn dwangmatige gelijkheidsdenken. Het Amerikaanse volk is nu zo wanhopig dat er óf een heel vreemde man óf een gevaarlijke vrouw aan de macht komt.

Ik schrik van de vunzige taal van Trump, maar hoop toch dat hij wint. Zijn pro-Israëlvisie is voor mij doorslaggevend. Volgens zijn zoon zou pa Trump in huiselijke kring hebben gezegd dat hij president moest worden toen hij het nieuws vernam dat Obama met Iran een levensgevaarlijk nucleair verdrag sloot. Dat verdrag is fnuikend voor Israël en de wereldvrede. Trumps visie op Israël is vele malen gezonder dan Clintons zienswijze.

In Amerika zijn alle hoge ambtenaarsstoelen gekoppeld aan de politieke partij van de president. De duizenden ambtenaren die er komen als Trump gekozen wordt, zullen veel conservatiever zijn dan de mensen van Clinton. Nu maar hopen en bidden dat Trump zich zal laten adviseren door verstandige mensen, mocht hij de nieuwe president worden.”

„Onfatsoen en egotripperij zijn structureel bij die man”

Eimert van Middelkoop, van 2007 tot 2010 minister van Defensie, van 1989 tot 2002 Tweede Kamerlid voor GPV, later CU, van 2003 tot 2007 CU-senator:

„Ik zou Clinton stemmen. Noodgedwongen, omdat haar libertijnse uitstraling me tegen staat. Feit is dat zij onder grote delen van de Amerikaanse bevolking weerstand oproept. Dat heeft ermee te maken dat ze al zo lang meedraait in de politieke top. In parlementaire democratieën is de houdbaarheidstermijn van politici een jaar of tien. Daarna zijn mensen op je uitgekeken. Kijk maar naar mensen als Ruud Lubbers, Angela Merkel en Margaret Thatcher.

In het verleden had ik meestal voorkeur voor een Republikeinse presidentskandidaat, om redenen van veiligheidspolitiek. Op het terrein van sociale wetgeving, denk aan Obamacare, voelde ik me doorgaans echter meer thuis bij de Democraten.

We worden geconfronteerd met een Republikeinse kandidaat die volstrekt ongeschikt is. Qua ervaring, qua morele integriteit, qua vermogen mensen aan zich te binden. Binnen de NAVO volgen ze de Amerikaanse verkiezingen met angst en beven en hopen ze dat een grillige man als Trump niet aan de macht komt.

De fase dat ik Trump misschien het voordeel van de twijfel zou kunnen geven, is allang voorbij. Dat Trump meer opkomt voor christelijke waarden, moet zo langzamerhand toch een volstrekt flauwekulargument worden genoemd. Hallo?! Zou u een tweedehands auto van Trump kopen? Ik niet! Onfatsoen, egotripperij: Het is structureel bij die man. Het is veelzeggend dat iemand als de Republikein Condoleezza Rice –de voormalige Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken die ik ken als een oprecht christin– haar steun aan Trump deze week heeft ingetrokken.”

„Zal roep om de sterke man steeds harder klinken?”

Eddy Bilder, burgemeester van Zwartewaterland, voorzitter Christelijk Conservatief Beraad, van 2007 tot 2010 Kamerlid voor het CDA:

„Ik zou kiezen voor Trump. Vanuit christelijk perspectief bezien waren we tot op heden beter af met een Republikeinse dan met een Democratische president. Tegelijk benadruk ik dat het buitengewoon bedroevend is dat de Amerikanen tussen deze twee kandidaten moeten kiezen. Beiden roepen zo veel weerstand op. Geen van hen doet de harten van mensen immers sneller kloppen.

Net als veel Amerikanen koester ik een behoorlijke aversie tegen de familie Clinton. Ze staan voor een libertijns gedachtegoed, bijvoorbeeld op het terrein van abortus. Hun opvattingen over zedelijkheid zijn bepaald niet voorbeeldig. Ze maken ethische keuzes die me de wenkbrauwen doen fronsen.

Maar ook de persoonlijke levensstijl van Trump verdient geen complimenten. Het is een onbehouwen, impulsieve man.

De verkiezingen in de VS staan vooral in het teken van een keus tégen een ander. Dus mensen kiezen voor Clinton, omdat ze per se willen voorkomen dat Trump in het Witte Huis komt. Of andersom. We mogen dankbaar zijn dat we in Nederland een systeem hebben waar we een kandidaat kunnen kiezen die we ook daadwerkelijk steunen.

Ik houd mijn hart vast. Staan we aan de vooravond van het einde van de westerse democratie? Wie staat er over vier jaar aan het roer in Amerika? Zal de roep om de sterke man steeds harder klinken? Je ziet die ontwikkeling in Rusland, waar Poetin, een man met dictatoriale trekken, aan de macht is. Denk ook Erdogan in Turkije. Stel dat Trump president wordt, dan hoop ik dat hij zich omringt met verstandige adviseurs.”