TOEN

Ik was in Noord-Italië bij de synode van de Unione Chiese Metodiste e Valdesi, de gereformeerde kerk van Italië. Toen ik in mijn hotel ’s morgens vroeg opstond, kreeg ik een berichtje van mijn dochter. Zij woont net buiten het aardbevingsgebied. Maar ze heeft de bevingen goed gevoeld; ze schommelde maar liefst 142 lange seconden in haar bed.

Toen ik dat bericht las, was mijn eerste reactie er een van ongeloof: dat kon niet waar zijn. Daarna kwam alles wat ik in de provincie van L’Aquila had meegemaakt in 2009 weer terug: de schok, de doden, de schade, de trauma’s.

Aanvankelijk leek het dodental in Amatrice klein, maar uit ervaring weet ik: dat zal zeker oplopen. Ja, het was heftig om opnieuw met een aardbeving te worden geconfronteerd.

Het ergste is dat het grote aantal slachtoffers 
voorkomen had kunnen worden. Veel oude gebouwen waren onlangs gerestaureerd. Maar het lijkt erop dat de aannemers de bouwvoorschriften aan hun laars hebben gelapt. De geruchten gaan dat er 
te veel zand in de cement zat, waardoor de gebouwen niet stevig genoeg waren. Waar wel volgens de regels is gerestaureerd, sinds de aardbevingen van 1997 en 2009, is de schade minimaal, zoals in het plaatsje Norcia, zo’n 35 kilometer ten noorden van Amatrice.

Op de foto’s van Amatrice was een half ingestorte kerktoren te zien, die pas was herbouwd. Tijdens de aardbeving is deze op een huis gevallen. De familie die daarin woonde, heeft het niet overleefd. Heel wrang.

Aanvankelijk waren er ook berichten van plunderaars – jakhalzen noemen we die hier. Maar je moet in Italië sensationele berichten altijd natrekken. Die gewoonte heb ik mezelf door ervaring aangewend. Meestal ligt de zaak net even anders. En mijn inschatting was juist: de politie heeft inmiddels officieel ontkend dat er geplunderd werd in de eerste dagen na de aardbeving.

Waar ik me echt boos om hebt gemaakt, zijn de interviews op het tv-journaal. Mensen die alles hadden verloren, kregen de meest onmogelijke vragen over zich heen. Ik vond het mensonwaardig, onmenselijk.

NU

Toch zijn de media in Italië wel belangrijk voor de hulpverlening. Direct na de eerste berichten stonden er lange rijen mensen voor de ziekenhuizen om bloed te geven. Er was veel bloed nodig om de slachtoffers te helpen. Ook werden er de eerste dagen veel te veel levensmiddelen gegeven. Dan is het goed dat de media melden: Stoppen, het is voldoende.

Momenteel leven de meeste getroffen gezinnen uit Amatrice in tentenkampen. Anderen hebben een plek gevonden bij hun familie.

Wij, als gereformeerde kerk van Italië, werken voor onze hulpverlening samen in een federatie met de lutherse kerk, de baptisten en het Leger des Heils. Dat zijn allemaal protestantse denominaties; zo kunnen we onze krachten bundelen.

De federatie van protestantse kerken heeft direct een geldinzamelingsactie georganiseerd en we gaan kijken wat we daarmee kunnen doen.

Zodra we toestemming hebben van de ”protezione civile”, een soort burgerbescherming, gaan we het gebied in. Ik ben zelf nog niet in Amatrice geweest. Eerst omdat ik nog in Noord-Italië was vanwege de synode. Daarna vanwege gezondheidsredenen: ik lag de afgelopen dagen ziek op bed met een longontsteking. Mijn dochter is gisteren met een ploeg van de ”protezione civile” wel geweest om hulp te bieden.

STRAKS

Uit ervaring weet ik dat er in de eerste periode genoeg hulp is. Voor de eerste levensbehoeften wordt voldoende ingezameld. Wij komen in beeld als het enthousiasme van het eerste uur voorbij is. Ook dan moet de hulp doorgaan.

Graag zouden wij weer, net zoals bij de aardbeving in L’Aquila in 2009, met maatschappelijk werksters en een camper of caravan naar het getroffen gebied gaan. Zo mogelijk zullen we de bevolking bijstaan met sociale en psychologische ondersteuning. Vergeet niet dat het verlies voor veel mensen niet alleen materieel is. Velen zijn niet alleen hun huis, maar evenzeer hun sociale contacten kwijtgeraakt. Die slachtoffers willen we een luisterend oor bieden. We willen er zijn voor hen. En daar reageren de mensen zeer positief op.

Ook bij de wederopbouw van Amatrice willen we een betekenisvolle rol spelen. In 1980 hebben we aantal huizen en ook een sociaal centrum gebouwd in een dorpje dat door een aardbeving was verwoest. Daar hebben we van geleerd dat we zoiets niet in eigen beheer moeten houden. In L’Aquila hebben we een gemeenschapshuis gebouwd, dat we hebben geschonken aan de stad. Zoiets zijn we ook van plan in Amatrice.

Onze kerkleden hebben al veel geld gegeven. Ook vanuit kerken in de VS en Duitsland stroomt het geld momenteel binnen. Bovendien kent Italië de belastingregel dat de staat van elke 1000 euro aan belastinginkomsten er 8 toekent aan een aantal kerkgenootschappen. Wij gebruiken die inkomsten uitsluitend voor sociale en culturele doeleinden. Zo’n 600.000 mensen geven hun handtekening voor onze kerken. Daardoor krijgen we flink wat geld binnen waarmee we kunnen helpen in zulke dramatische situaties.