Woerkum, zoals het Brabantse vestingstadje Woudrichem ook wel wordt genoemd, ligt op het punt waar de provincies Noord-Brabant, Zuid-Holland en Gelderland elkaar raken. Aan de overkant van de Afgedamde Maas ligt slot Loevestein in Gelderland.

Terwijl de kinderen verkoeling zoeken aan strandjes, hangen buurtbewoners de straatversiering op. Jongelui bespreken de tactiek voor de roeiwedstrijd later die dag. Op de stadswal discussiëren ‘kenners’ over de kansen dat de zalm ooit terugkeert in de wateren rond Woudrichem, zoals de Maas en de Waal. „Het kan. Er wordt weer vis uitgezet”, betoogt een optimist. Zijn metgezel heeft er minder vertrouwen in. „Die tijd komt nooit meer terug. De sluizen, de vervuiling. Nee hoor, zalm zien we hier niet meer.”

Saamhorigheid

De eerste Visserijdagen werden gehouden in 1980. Volgens Arend Groeneveld wilde Janus Baks –ook betrokken bij de oprichting van het plaatselijke Visserijmuseum– het verhaal van het vissersambacht vertellen. „Hij wilde de oude zalmschepen en werktuigen laten zien, tonen hoe de netten werden gemaakt, uitleggen wat het breien en boeten van de netten inhield, vertellen over de techniek van de visvangst.”

Het evenement sloeg aan en werd na de start om de drie jaar gehouden. „Een jaarlijkse viering is financieel bijna niet op te brengen. Bovendien moet je de steun van de ongeveer 4500 inwoners houden. Als je bijvoorbeeld elk jaar de vesting een week lang autovrij maakt, loop je het gevaar dat de animo minder wordt. Nu blijft iedereen enthousiast.

In de loop der jaren werd het programma gevarieerder. De eerste dagen staan in het teken van de roeiwedstrijden op de Maas. Morgen is er een programma voor kinderen en ouderen.

Zaterdag staat de vesting bol van de activiteiten. „Dan verwachten we 8000 tot 12.000 bezoekers. Kerken, molens, monumenten en het Visserijmuseum zijn toegankelijk, er is een oudeambachtenmarkt en er treden visserskoren op.”

De aandacht voor de (zalm)visserij –via demonstraties, paling roken en vis bakken– blijft de basis van het evenement. „Vast onderdeel van het programma is een bewonersdebat op d’n Bol. Dat gaat over de nummers van de zalmschouwen. Elk dorp langs de rivier heeft z’n eigen aanduiding. Na de fusie van Woudrichem met Werkendam en Aalburg ontstaat de gemeente Altena. Dan bestaat de kans dat we de schouwtjes moeten omnummeren. Iedereen heeft het erover.”

Elke editie heeft een thema. „Drie jaar terug was het ”Pure erremoei”, omdat we in crisistijd maar moeilijk aan sponsors konden komen. Dit jaar is het ”Zalm vernomen”. Bij die kreet vlogen de vissers uit hun bedstee of achter de warme prak vandaan om naar de rivier te gaan. Het betekende inkomsten voor de hele stad.”

Vernieling

Smet op het evenement is de vernieling van versieringen in de Burgemeester Van der Lelystraat. „Een bewoonster was drie jaar bezig geweest om molentjes te maken voor de hele straat. Het was een herinnering aan haar man, die drie jaar geleden overleed en met wie ze dat altijd deed.

Zaterdagnacht hebben vandalen de boel kort en klein geslagen. Triest. Als bestuur hebben we opgeroepen de schade te herstellen. Maandag stonden er honderd vrijwilligers klaar. Dat toont de veerkracht van de Woerkumse samenleving.”