Het bloedvergieten moet stoppen, de democratisch gekozen regering moet worden gerespecteerd en de rechtsorde hersteld, was de algemene boodschap van Washington tot Berlijn.

Uitstekend. Het gaat immers niet aan om met geweld een zittende regering te verdrijven. Daar is maar één geëigend machtsmiddel voor: vrije verkiezingen. De coupplegers hadden dus nog even geduld moeten hebben. Bovendien heeft Turkije sinds 1960 al vier staatsgrepen achter de rug. En die brachten doorgaans alleen maar meer verdeeldheid in het land.

De vraag is intussen wel wélke rechtsorde moet worden hersteld. Want de rechtsorde in Turkije is de laatste jaren steeds meer afgegleden naar een autoritair regime, waarin huidig president Recep Tayyip Erdogan een hoofdrol speelt.

Onwelgevallige media worden gemuilkorfd of zelfs totaal gesloten. De islamisering van de Turkse maatschappij wordt steeds meer in wetten vastgelegd en gehandhaafd. En Erdogan gedraagt zich als een sultan, residerend in het grootste presidentiële paleis ter wereld.

Daar werd vanzelfsprekend met geen woord over gesproken in de commentaren op de staatsgreep. Want we hebben Turkije maar al te hard nodig. Het land is lid van de NAVO en heeft het tweede grootste leger van het bondgenootschap – na de Verenigde Staten.

Turkije vormt ook een belangrijke verbindingsschakel tussen Europa en Azië en bevindt zich op een uiterst strategische plaats in het Midden-Oosten.

En, niet te vergeten, Turkije is momenteel een belangrijke bewaker van de Europese buitengrenzen. Het land wordt geacht de vluchtelingenstroom richting Europa in te dammen. Dat kost weliswaar een lieve som euro’s, maar dan heb je als het goed is ook wat.

Als het goed is, want Turkije heeft al een en ander­maal gedreigd om de vluchtelingensluizen open te zetten als de Europese Unie niet aan zijn eisen tegemoetkomt. Variërend van het afschaffen van de Europese visumplicht tot het vervolgen van mensen die cartoons over Erdogan maken.

Intussen heeft Erdogan na de poging tot staatsgreep de ultieme mogelijkheid om de bezem door het leger te halen. Eerder wist hij de strijdkrachten, die altijd een onafhankelijke rol speelden, al onder politieke controle te brengen. Nu kan hij het leger ook nog eens in één klap ontdoen van elementen die hem niet welgezind zijn. Van die mogelijkheid maakt hij ook met verve gebruik, want er zijn al duizenden militairen gearresteerd. Boze tongen beweren zelfs dat Erdogan de coup zelf heeft georganiseerd om eens goed orde op zaken te stellen. Dat lijkt wat al te ver­gezocht.

Een staatsgreep is bepaald geen legitiem middel om de zaken in een land naar je hand te zetten. De vraag is wel of de situatie in Turkije er na deze couppoging beter op zal worden.