„Britse aanval op Irak was geen laatste optie”
De Britse aanval op Irak in 2003 was geen laatste redmiddel, want er waren manieren om de ontwapening van Irak af te dwingen via vreedzame middelen. Dit concludeert de onderzoekscommissie van Sir John Chilcot over het beleid in die tijd van de Britse regering, die onder leiding stond van premier Tony Blair.
Chilcot heeft woensdag zijn bevindingen openbaar gemaakt. Blair zou de Amerikaanse initiatiefnemer tot de aanval, toenmalige president George Bush, in 2002 al hebben toegezegd „hoe dan ook samen met jou” op te trekken in de kwestie-Irak.
Het besluit van Londen om met de Amerikaanse aanval mee te doen, had geen degelijke juridische basis. De gevolgen van de aanval werden onderschat en de voorbereiding van de aanval was volkomen ontoereikend, zei Chilcot. Er was volgens hem geen plan voor de invasie dat rekening hield met bestaande en bekende risico’s. Chilcot weerspreekt zo de stelling van Blair van na de oorlog dat veel ontstane problemen vooraf niet waren te voorzien.
De motivatie om met de Amerikaanse aanval mee te doen, was gebaseerd op onbetrouwbare informatie die bovendien niet werd nagegaan. Volgens Chilcot werden beweringen over de Iraakse dictator Saddam Hussein zonder meer aangenomen zonder dat daar een rechtvaardiging voor was. De invasie werd in Washington en Londen gepresenteerd als laatste middel om Irak van massavernietigingswapens te ontdoen. Die wapens zijn nooit gevonden.
De invasie bereikte volgens Chilcot ook niets. Irak is in een slepende en bloedige strijd gestort. Blair heeft woensdag in een reactie betoogd dat hij destijds te goeder trouw handelde en dacht dat het goed was Saddam ten val te brengen. Zijn val is volgens Blair niet de oorzaak zijn van het huidige geweld in het Midden-Oosten.
Sinds 2003 zijn er volgens de activisten van Iraq Body Count alleen al bijna 180.000 burgers om het leven gekomen. De opkomst van soennitisch extremisme in de regio is mede een gevolg van de manier waarop de Amerikanen na de invasie met Iraakse soennieten omgingen. De beweging IS bijvoorbeeld is opgezet door soennitische legerofficieren van Saddam die Washington ontsloeg.