Zelf dingen maken tijdens Codestarter Event bij NEMO
Een jongetje dat non-stop tot vier telt en een zaal vol mensen die precies weten wat ze bij elke tel moeten doen. Het resultaat is een ‘robot’ die klapt en „ssss” en „piep” zegt, net zo lang tot het stopsein klinkt.

De openingshandeling van het Codestarter Event, afgelopen zaterdag in NEMO Science Museum in Amsterdam, maakt in een paar minuten duidelijk waar het bij programmeren om gaat. Als de regels duidelijk zijn en iedereen goed luistert, gebeurt er precies wat je wilt.
Zo eenvoudig als het is om een zaal vol mensen te ‘programmeren’, zo simpel is het ook om een computer te programmeren, wordt de 400 kinderen die deze dag naar Amsterdam zijn gekomen voorgehouden. Tijdens twee workshops worden hun de eerste beginselen daarvan bijgebracht. Het doel is kinderen te leren dat ze op een computer niet alleen domweg spelletjes kunnen doen, maar ook zelf dingen kunnen maken.
Programmeertaal
Malik (9) is een van de tientallen kinderen die voor het eerst kennismaken met Scratch. Dat is een gratis programmeertaal speciaal bedoeld voor kinderen en ontwikkeld door mensen van het Massachusetts Institute of Technology in Boston. Terwijl hij achter de laptop hardop praat tegen zichzelf, volgt hij de instructies die hij krijgt nauwgezet op.
Scratch werkt met programmeerblokjes die de jonge gebruiker in de goede volgorde moet zetten. Malik spoort een heks op een bezemsteel aan om een vleermuis te vangen, maar met hetzelfde gemak laat je op dezelfde manier een jongetje achter zijn parkiet aan gaan. Met programmeerkunst is het al net als de boekdrukkunst. Je kunt die op allerlei manieren gebruiken.
Vrijwilliger Bert geeft hier en daar gevraagd en ongevraagd advies, maar het is verrassend om te zien hoever de kinderen uit zichzelf komen. In het dagelijks leven is hij applicatiebeheerder bij Ziggo en steekt hij veel vrije tijd in het begeleiden van kinderen. „Mijn werkgever sponsort dit soort evenementen, in het besef dat het vruchten afwerpt om kinderen al vroeg warm te maken voor een baan in de ict.”
Basisonderwijs
Het Codestarter Event –een initiatief van NEMO, Platform Bèta Techniek en Google– vindt dit jaar voor de tweede keer plaats en wordt aangegrepen om het belang van programmeren in het basisonderwijs te onderstrepen. Het is een vaardigheid die in de toekomst alleen maar belangrijker wordt. Het is nu al moeilijk om voldoende gekwalificeerd personeel te vinden.
Programmeren is geen verplicht vak en scholen staan niet te trappelen om het in te voeren. Dat is jammer, vindt Teun Meijer, ict-coördinator van de Friese onderwijsgroep Fier. Onder zijn leiding heeft de scholengroep een leerlijn ontwikkeld.
Het lesprogramma heeft de veelzeggende naam Unplugged. „De kinderen en ook de leerkrachten starten zonder beeldscherm en maken zich eerst de grammatica van het programmeren eigen. Pas daarna gaan ze met de computer en weer later met bijvoorbeeld een legorobot aan de slag.”
Meijer onderkent dat veel leerkrachten helemaal niet zitten te wachten op een nieuw schoolvak, maar merkt ook op dat ze gaandeweg steeds meer het belang ervan inzien. „Ik sprak een kleuterjuf die zei: Dit is eigenlijk de basis voor begrijpend lezen.”