De wetenschappers onder­zochten de resultaten van 34 bestaande studies over 14 middelen tegen depressie. Het betrof zogeheten selectieve serotonine-heropnameremmers, of SSRI’s, de nieuwste generatie antidepressiva. Aan de onderzoeken deden ruim 5200 kinderen en jongeren mee.

Van de veertien middelen leek alleen het middel fluoxetine (prozac) beter te werken dan een placebo. Eén antidepressivum, venlafaxine, werd in verband gebracht met een verhoogd risico op zelfmoordpogingen. Met betrekking tot de andere middelen beschikten de onderzoekers over te weinig betrouwbare gegevens om het risico op suïcide te bepalen.

De onderzoekers stellen dat kinderen en jongeren die deze middelen gebruiken goed in de gaten moeten worden gehouden, vooral in de begin­fase van de behande­ling.

De wetenschappers tekenen erbij aan dat de effectiviteit en veiligheid van antidepressiva bij kinderen en jongeren niet helder zijn doordat de studies vaak weinig deelnemers tellen en slecht zijn opgezet en doordat onderzoeken met een negatieve uitkomst vaak niet gemeld worden. De meeste, wel grotere studies, zijn gefinancierd door farma­ceutische bedrijven. Dat alles moet worden meegewogen bij de inter­pretatie van de uitkomsten van hun onderzoek, aldus de wetenschappers.

In februari meldde onderzoeksprogramma Zembla op basis van cijfers van de Stichting Farmaceutische Kengetallen dat het aantal Nederlandse jongeren dat SSRI’s gebruikt sinds 2007 met 40 procent is gestegen tot 17.000 in 2015. Deskundigen noemden de stijging zorgwekkend omdat deze pillen bij jongeren het risico op zelfmoordgedrag kunnen vergroten. Suïcidaal gedrag staat ook vermeld in alle bijsluiters. beeld iStock