Het is de bedoeling, zo zei Brinkhorst dinsdag tijdens een kamerdebat over innovatie, dat het toelatingsbeleid niet langer alleen gaat over asiel en gezinshereniging. De economie is erbij gebaat dat zogenaamde kenniswerkers, mensen met een duidelijke meerwaarde voor de Nederlandse arbeidsmarkt, gemakkelijk kunnen immigreren of snel een visum krijgen.

In de VS is iemands waarde voor de arbeidsmarkt allang een centraal criterium voor toelating, maar in Nederland is de komst van kenniswerkers tot nog toe gebonden aan strenge regels en langdurige procedures. Dat schaadt de innovatiekracht van de economie, aldus Brinkhorst. Niet alleen universiteiten, maar ook bedrijven zitten vaak te springen om wetenschappers uit het buitenland.

Het Innovatieplatform, een denktank onder leiding van premier Balkenende, drong al eerder aan op een minder ingewikkelde en snellere procedure om knappe koppen uit het buitenland toe te laten. Brinkhorst stelde dinsdag ook lagere leges -vergoeding voor de kosten van de ambtenarij- in het vooruitzicht. Hij wordt bij zijn voorstellen gesteund door het kabinet.

De D66-bewindsman wil het liefst ook de zogenaamde arbeidsmarkttoets afschaffen, waarbij gekeken wordt of buitenlandse werknemers geen Nederlandse werkgelegenheid verdringen. Met dat idee loopt hij vooruit op zijn collega’s in het kabinet.

Brinkhorst kwam dinsdag overigens in botsing met de Tweede Kamer toen het ging om de subsidies die de rijksoverheid verleent voor innovatie door bedrijven. Een ongebruikelijke meerderheid van PvdA, VVD en GroenLinks diende een motie in om een belangrijk deel van die subsidies af te schaffen en in plaats daarvan belastingaftrek aan de desbetreffende bedrijven te geven.

Volgens PvdA-kamerlid Van Dam brengt belastingaftrek minder bureaucratie en daarmee minder uitvoeringskosten met zich mee dan subsidie. Hij wil daarom dat er meer geld komt voor belastingaftrek voor innoverende bedrijven. Dat zou dan ten koste gaan van technologie- en exportsubsidies. Van Dam pleitte verder voor minder vennootschapsbelasting voor innoverende bedrijven.

VVD-kamerlid Van Egerschot toonde zich verheugd dat ook de PvdA nu kiest voor „generiek innovatiebeleid” en iets wil doen aan het „moeras” van regelingen. Overigens bepleit de VVD „niet een algehele afschaffing van subsidies”, omdat „maatwerk” bij ondersteuning van het bedrijfsleven „mogelijk moet blijven.”

PvdA-kamerlid Van Dam wil zo’n 300 miljoen euro aan subsidie omzetten in belastingaftrek. Minister Brinkhorst hield hem voor dat er 400 miljoen besteed wordt aan WBSO, een belastingaftrek voor innoverende bedrijven, en 360 miljoen aan subsidies. Schrappen van die subsidies zou ten koste gaan van instituten als TNO en van ondersteuning van het midden- en kleinbedrijf.