Deze roman voor jongvolwassenen is het derde deel in de Ierlandreeks, waarin eerder ”Kate” (2012) en ”Rose” (20013) verschenen. Die titels waren eerder al genomineerd voor Het Hoogste Woord voor de Jonge Jury.

Hoe vond u het vrijdag bij de bekendmaking in Houten?

„Heel leuk; het was mijn derde nominatie op rij. Met ”Kate” en ”Rose” had ik de prijs niet gewonnen, maar zat ik er wel heel dichtbij. Ik had al gehoopt dat ik nu wel zou winnen. De eerste keer dat ik genomineerd werd, met ”Kate”, was een enorme verrassing. ”Kate” verscheen een paar jaar na de publicatie van mijn eerste boek. In die begintijd zag ik het schrijven nog als een hobby. Maar toen ik aan ”Kate” begon, dacht ik: nu ga ik echt schrijven. Het was fijn om te merken dat dat ook gewaardeerd werd.”

Wat is het verschil tussen schrijven als hobby en echt schrijven?

„Dat heeft te maken met mijn achtergrond. Ik heb als advocaat gewerkt, maar moest met daarmee stoppen vanwege een chronische ziekte. Ik heb dysautonomie, wat inhoudt dat het autonome zenuwstelsel verstoord is. Dat regelt diverse lichaamsfuncties, zoals de werking van hart en bloedvaten en de spijsvertering. Het belangrijkste kenmerk van de ziekte is chronische vermoeidheid. Andere klachten die ik heb, zijn vier keer per week flauwvallen en soms heb ik maandenlang koorts, met bijbehorende uitputting.”

Dat u dan toch als advocaat hebt kunnen werken is wel bijzonder.

„Ik heb die ziekte al van jongs af aan en heb het altijd zo weten te regelen dat ik kon leven met mijn beperkingen. Maar toen ik als advocaat werkte, werden de klachten steeds erger, waardoor ik uiteindelijk thuis kwam te zitten. Toen dacht ik: Wat moet ik nu?

Ik heb een paar jaar nodig gehad om mijn lichaam weer enigszins normaal te kunnen laten functioneren. In die periode ben ik ook gaan schrijven. Na mijn huwelijk, toen er kinderen kwamen, ben ik het schrijven als werk gaan zien –het is voor mij een parttimebaan– en het serieuzer gaan aanpakken.”

Wat houdt dat in?

„Mijn eerste boek schreef ik gewoon als een ontspannend verhaal. Terwijl ”Kate”, mijn tweede boek, een historische roman is, waarvoor ik veel onderzoek heb moeten doen. Ook had ik daarbij het gevoel dat het verhaal van Kate verteld móést worden.

Met Ierland, het land waarin ”Kate” zich afspeelt, heb ik een bijzondere binding gekregen. Mijn man is daar een jaar lang geweest vanwege zijn werk, in die periode was ik er ook vier maanden samen met hem. We zijn allebei verliefd geworden op het land en de bevolking. Mijn verblijf daar viel samen met een ingrijpende periode in mijn leven. Ik had net te horen gekregen dat ik niet meer kon werken. Ook was het niet zeker of ik ooit kinderen zou kunnen krijgen. Ik was aan het ontdekken: Wie ben ik, wat kan ik nog wel?

Ook verdiepte ik me in de geschiedenis van Ierland. Als gevolg van een mislukte aardappeloogst leed de bevolking er van 1845 tot 1851 onder een hongersnood die ruim een miljoen mensen het leven kostte. Over die gebeurtenissen gaat ”Kate”.”

Het is opvallend dat ”Eileen” teruggaat in de tijd: het verhaal speelt zich af vóór ”Kate” en ”Rose”.

„Ja, het personage Eileen kwam al voor in ”Kate”, als Kates schoonmoeder. In dat manuscript had ik veel aandacht besteed aan de relatie tussen Eileen en haar man Thomas, maar die gedeelten moest ik schrappen. Dat verhaal ging tenslotte niet over Eileen, maar over Kate. Toch bleef Eileens geschiedenis doorzeuren in m’n hoofd, ik moest er iets mee. Op een gegeven moment had ik haar verhaal duidelijk voor mezelf, waarna ik ben gaan schrijven. Ik moest er daarbij wel rekening mee houden dat alles moest kloppen met wat ik eerder over haar geschreven had. Dat was nog een hele uitdaging.”

Een verhaal zit al in uw hoofd voordat u gaat schrijven?

„Ik heb het van tevoren op hoofdlijnen duidelijk, en dan moet het er ook in één keer uit. Ik schrijf het dan heel snel op, waarbij ik er niet op let of dingen kloppen, dat komt daarna. Als het verhaal eenmaal staat, ga ik aan het herschrijven, soms tot wel vijf keer toe.”

Is het schrijverschap te combineren met uw ziekte?

„Ja, en het klinkt misschien wat flauw, maar dat heeft vooral te maken met discipline. Ik schrijf ’s morgens als de kinderen op school zitten. Daarna rust ik twee uur, zodat ik nog voldoende energie heb om een leuke moeder te zijn. ’s avonds ga ik vaak tegelijk met hen naar bed, dan ben ik helemaal op. Dat is niet altijd leuk. Maar ik ben blij dat ik het schrijven ontdekt heb.”

Is dat een gebedsverhoring geweest?

„Ja, zo zou je het kunnen zeggen. Toen ik vier maanden in Ierland was, wandelde ik veel. Tijdens zo’n wandeling zat ik een keer uit te rusten op een grote steen, met uitzicht op het eiland Irelands Eye. Ik staarde wat voor me uit, vocht tegen m’n tranen. Op dat moment voelde ik zo sterk Gods aanwezigheid dat het een bijna fysieke ervaring was. En ik wist: ik hoef het niet alleen te doen, ik word gedragen.”

Ging u op dat moment inzien dat schrijven een nieuwe invulling voor uw leven kon zijn?

„Het was niet zo dat ik ineens besloot: ik ga nu schrijven en dat gaat een succes worden. Dat is langzaam gegroeid. Maar het was wel in die periode dat ik het schrijven ben gaan ontdekken.

Inmiddels ben ik tien jaar verder. Ik ben dankbaar voor het leven dat ik nu leid en dat God mij deze weg heeft geboden. Nee, ik zeg het verkeerd: Hij heeft mij de weg gewezen. Want je moet er natuurlijk ook zelf voor aan de slag.

Het is voor mij heel speciaal dat juist ”Eileen” Het Hoogste Woord heeft gewonnen. Ik heb veel meer boeken geschreven, maar de Ierlandreeks ligt het dichtst bij mezelf. Een van de thema’s in ”Eileen” is het omgaan met tegenslagen. Eileen en haar twee zussen gaan hier op een heel verschillende manier mee om: de één vlucht, de ander kruipt in de slachtofferrol en Eileen vecht. Wat ik daarmee wil zeggen is: je kunt niets aan doen aan wat je in het leven overkomt. Maar je kunt wel kiezen hoe je ermee omgaat. En je hoeft het niet alleen te doen, God helpt.”

Boekgegevens

Eileen, Ineke Kraijo; uitg. Mozaïek, Zoetermeer, 2015; ISBN 978 90 2399 483 1; 304 blz.; € 16,90.

”Eileen”

Ierland, 1828. Na de dood van haar moeder voelt de pachtersdochter Eileen MacGowan zich verantwoordelijk voor het gezin, vooral voor haar gehandicapte zusje Brigid. In het kleine huisje in de groene vallei wordt niet meer over de onverwachte dood van moeder gesproken, maar de schaduw van schuld en de onuitgesproken verwijten zijn voortdurend aanwezig.

De achttienjarige Eileen verlangt er daarom steeds meer naar een eigen leven op te bouwen. Maar mag ze kiezen voor de rijke Phillip Harrison, als Engelsman een natuurlijke vijand van alle Ieren, of verloochent ze daarmee haar volk, haar land en haar geloof?

Eileen is, na ”Kate” en ”Rose”, het derde deel in de Ierlandreeks van Ineke Kraijo.

Over de schrijfster

Ineke Kraijo (1974) groeide op in Hardinxveld-Giessendam en heeft gewerkt als advocaat. Nadat ze vanwege een chronische ziekte moest stoppen met haar baan, is ze schrijfster geworden. Kraijo debuteerde in 2009 met een detective voor tieners. Daarna schreef ze diverse boeken voor peuters, kleuters en tieners en de historische romans ”Kate”, ”Rose” en ”Eileen” – de Ierlandreeks. Deze young adults zijn geschikt voor vijftienplussers, maar kunnen ook goed gelezen worden door volwassenen. In september verschijnt bij uitgeverij Columbus een nieuw boek voor negenplussers van haar hand: ”Betrapt!” Kraijo woont met haar man en twee kinderen in Cuijk (Noord-Brabant.) Het gezin is aangesloten bij een PKN-gemeente in Nijmegen.