Onder toeziend oog van minister Kamp van Economische zaken, die in de afgelopen dagen de tweede handelsmissie binnen een half jaar leidde naar het tot voor kort geïsoleerde land, kreeg VB Greenhouse Projects in Teheran de opdracht voor de bouw van een 20 hectare groot kassencomplex. Een opdracht ter waarde van ruim 25 miljoen euro, waarin met Nederlandse knowhow tomaten, lelies, alstromeria en rozen worden geteeld. Daarna ligt een vervolgopdracht gereed voor het bedrijf in De Lier voor nog eens 60 hectare aan kassen met een contractwaarde van een slordige 100 miljoen euro en voor de teelt van weer andere gewassen.

Het lijkt een voorzichtig herstel van de verstoorde handelsbetrekkingen, nadat de internationale gemeenschap jarenlang sancties hanteerde vanwege het nucleaire beleid van Iran. Zo is luchthavenconsultant Naco sinds kort betrokken bij de modernisering van Imam Khomeini International Airport nabij Teheran. De Nederlandse scheepsbouw hoopt te profiteren van de wederopbouw van de koopvaardijvloot.

En op het terrein van waterbeheer –er is een enorme droogte in Iran, maar er wordt ook veel water verspild– liggen eveneens kansen. Gezien de Nederlandse kennis in de agrarische sector en voedselindustrie, de petrochemische industrie, de weg- en waterbouw en de logistiek, lijkt de weg open te liggen naar een nieuwe en bloeiende handelsrelatie.

Er zijn echter nog wel hindernissen te nemen, erkent Jilles Goedknegt van de kassenbouwer uit De Lier. Feitelijk is er volgens hem een voorcontract gesloten, dat staat of valt met de mogelijkheid om het geld dat met de order is gemoeid op rekening van een Nederlandse bank te krijgen.

De VB Group en 45 andere deelnemers van de handelsmissie kaarten dat financieringsprobleem in Teheran nog maar eens aan bij minister Kamp. Want zij worden geconfronteerd met Nederlandse banken die wegens Amerikaanse sancties voorzichtig zijn met betalingen uit Iran. In het verleden kregen de banken daarvoor boetes opgelegd.

Goedknegt: „We hebben dit als bedrijfsleven besproken met Kamp en hij zoekt hiervoor een oplossing. We hebben goede hoop dat die nog dit jaar wordt gevonden.” Hij kijkt met enige jaloezie naar landen als Italië en Duitsland. Daar heeft de Iraanse Sepah Bank al filialen geopend.

Ondernemersorganisatie FME stelt dat de financiële hindernissen gecompliceerd zijn en dat geduld noodzakelijk is. „Het is een serieuze uitdaging”, zegt Micha van Lin namens de belangenorganisatie voor de technologische industrie met 2200 aangesloten bedrijven en 220.000 werknemers.

Van Lin is net terug van een petrochemische beurs in Teheran, die werd gehouden voorafgaande aan de handelsmissie van Kamp. Hij zegt de voorzichtigheid van de Nederlandse banken te begrijpen, maar vindt dat actiever kan worden gekeken naar wat juridisch is toegestaan. Regionale banken in Italië, Frankrijk en Duitsland financieren volgens hem wél transacties met Iran. Daarnaast hebben Iraanse bedrijven en banken volgens Van Lin na het opheffen van de sancties moeite het internationale betalingsverkeer op gang te brengen. Zelfs als een snelle oplossing wordt gevonden, zal die zich in zijn ogen niet meteen vertalen in een grote orderstroom. Landen als Zuid-Korea, Duitsland, Frankrijk en Italië hebben nu eenmaal een groter handelsvolume en dat heeft ook invloed op het aantal orders.

Handelsmissies reizen af en aan naar Teheran. „Het opbouwen en herstellen van handelsrelaties kost tijd”, zegt Van Lin. „Nederland is een van de landen geweest die die banden tijdens de nucleaire sancties heeft verbroken. Italië heeft de contacten juist aangehouden. Dat maakt verschil.” Toch zegt hij niet somber te zijn. „Iran is altijd een goede handelspartner van Nederland geweest.”