In Brussel verschijnen dagelijks politieke verklaringen waarin het woord ”vrijheid” vetgedrukt staat. Maar dinsdag is de wereldstad een vogelkooi waarin mensen zich opgesloten voelen. En dit is precies wat terroristen willen: dat vrije mensen bang worden.

De arrestatie van Saleh Abdeslam vrijdag was zoet voor de Belgische autoriteiten. Vier maanden lang had de politie hem gezocht. Maar dat zoete moest dinsdagmorgen snel worden ingeslikt.

Het is duidelijk dat terroristen niet in het wilde weg bommen plaatsen en afwachten wat het effect is. De explosies klonken op een dinsdagochtend kort na acht uur, op het moment dat de stad letterlijk vol was van tienduizenden mensen. De bommen waren ook niet geplaatst in een eenzaam stadspark, maar op plekken vol mensen; volwassenen op weg naar kantoor, kinderen op pad naar school.

Alle inspanningen van de Brusselse politie in de afgelopen maanden hebben niet kunnen voorkomen dat terroristen stiekem aan de aanslagen van dinsdag werkten. Het feit dat er kort na elkaar op twee plekken in de stad bommen ontploften, duidt op planning en voorbereiding. En zodra mensen zaken voorbereiden, lopen ze gevaar dat hun (telefoon)gesprekken worden afgeluisterd, hun mailtjes worden gelezen of hun gedrag vragen oproept. Maar niets van dat alles.

Na de aanslagen in Parijs in november heeft Brussel de alarmfase op ”aanslag waarschijnlijk” laten staan. Maar dit heeft deze aanslag niet kunnen voorkomen. Voor de Belgische premier en zijn regering moet dit een diepe teleurstelling zijn.

De tweede aanslag dinsdagmorgen vond plaats in het metrostation van Maalbeek, in de Europese wijk. Deze aanslag is daarmee geen louter Belgisch gebeuren. Deze explosies dreunen door in alle 28 hoofdsteden.

Premier Rutte kondigde dinsdagmorgen „extra waakzaamheid” in Nederland aan. Dat is zeker gepast. Feit is wel dat de terroristen tot nu toe Nederland lijken te ontzien. Die waakzaamheid is zeker op haar plaats, maar dankbaarheid evenzeer.

Om zo dicht mogelijk bij de beleving van ooggetuigen te komen, is dinsdag Twitter het medium bij uitstek. De afgelopen maanden is Twitter nog weleens weggeschreven als iets wat alweer tot het verleden behoort. Maar op een dag als dinsdag blijkt het medium in een behoefte te voorzien. Nooit was het mogelijk om zo dicht bij ooggetuigen en hun angsten te komen.

En dan lees je van alles; van oproepen tot gebed voor daders en slachtoffers, tot ruwe uitlatingen van haat in de richting van moslims.

Iemand schreef: De Stille Week is niet stil meer. Dat is helemaal waar. En toch laten lijden en opstanding zich niet wegblazen door een paar bommen. Iemand anders schreef daarom dit gedichtje:

U heeft macht ons te verwonden;

Ons te doden zelfs;

Maar wij hebben vrijheid;

Om nee te zeggen tegen de angst;

En ja tegen de hoop.