Is er straks alleen ruimte voor een volmaakt kind?
Jongeren met trouwplannen en met een kinderwens kunnen weleens een heel moeilijke toekomst tegemoetgaan, vreest Kees van Helden.
Hoever gaan we met de wens een volmaakt kind te krijgen? En wie gaat bepalen wat wenselijk is? In het Universitair Medisch Centrum in Groningen (UMCG) wordt gestart met een nieuwe bloedtest waarbij van zowel de man als de vrouw bloed wordt afgenomen (RD 14-1). Er wordt getest op vijftig verschillende erfelijke afwijkingen die zich zouden kunnen voordoen als een stel samen kinderen krijgt. Indien blijkt dat er een match is voor een van de afwijkingen krijgen ze een advies over de mogelijke gevolgen als ze in verwachting zullen raken. Natuurlijk is de beslissing dan aan de ouders, zo staat er te lezen op de website van het UMCG.
In Engeland is onlangs de regering akkoord gegaan met een nieuwe techniek waarbij de kern van de eicel kan worden vervangen door die van een andere vrouw. Deze methode kan ervoor zorgen dat eventuele afwijkingen kunnen worden gerepareerd.
De technieken gaan nog verder. Als een stel graag een meisje in plaats van een jongen wil, dan zou het kunnen afreizen naar Turks-Cyprus. Daar bevindt zich een speciale kliniek waar tegen betaling diverse eicellen worden bevrucht en uitgeselecteerd (zie de VPRO-documentaire ”De volmaakte mens”, 13 mei 2015). De bevruchte eicel met de juiste specificaties wordt in de baarmoeder ingebracht. De zwangerschap is begonnen en de andere bevruchte eicellen (prille mensen!) worden vernietigd.
Bij twaalf weken zwangerschap kan men nu al naar België. Daar is de NIPT-test (kosten zo’n 600 euro) al geruime tijd vrij beschikbaar. Hiermee kan onder andere worden vastgesteld of men in verwachting is van een kind met het syndroom van Down. Deze test is straks ook in Nederland beschikbaar (RD 2-3).
Acht weken later krijgt een echtpaar de twintigwekenecho. Als er dan afwijkingen worden geconstateerd, wordt er door artsen regelmatig aangestuurd op afbreking van de zwangerschap. Dat blijkt uit gesprekken op onder andere de Huishoudbeurs en andere beurzen die we hebben gevoerd. Na het invoeren van de twintigwekenecho is het aantal late zwangerschapsafbrekingen in Nederland gestaag gestegen. Zelfs als blijkt dat er een tweeling op de echo te zien is, kunnen ouders de vraag voorgelegd krijgen: „Wilt u er wel twee? We kunnen er ook één wegnemen”, zo vertellen ouders…
Na 24 weken wordt het lastiger als er afwijkingen worden geconstateerd bij het kindje. Echter, ook dan kan er worden afgereisd naar België. Ondanks dat de abortusgrens daar op twaalf weken ligt, kan er wel in een later stadium geaborteerd worden als er ernstige afwijkingen zijn. Aan minister Schippers zijn in 2013 al vragen gesteld om voor deze situaties de abortuswet aan te passen, zodat de arts bij ernstige afwijkingen het leven van het kindje ook na 24 weken zonder kans op strafvervolging mag beëindigen in Nederland. Deze verruiming is er nog niet, maar de vraag ligt er wel. Evenals de nog verdergaande verruiming dat wanneer het kindje geboren wordt met een zodanige ernstige afwijking dat het geen “waarde” van leven zou hebben, de arts alsnog het leven zou mogen beëindigen.
Ondertussen bepleit de Nederlandse Vereniging voor een Vrijwillig Levenseinde (NVVE) het loslaten van de leeftijdsgrens van 12 jaar in de euthanasiewet. Deze grens zou niet meer van deze tijd zijn. Verruiming tot de leeftijd vanaf één jaar zou wenselijk zijn, aldus de NVVE. Gelukkig kwam de commissie-Schnabel met de conclusie dat verruiming van de euthanasiewet niet nodig en zelfs niet wenselijk is.
De ontwikkelingen roepen veel vragen op. Wanneer gaan de abortuswet en de euthanasiewet elkaar raken? Wie gaat straks de waarde van het leven bepalen? Wie bepaalt of je kind mag blijven leven, of anderzijds dat je klaar bent met het leven? Hoelang duurt het nog voordat de vrijblijvende resultaten van de bloedtesten of de twintigwekenecho niet zo vrijblijvend meer zijn? Moeten we in Nederland straks zelf alle medische kosten gaan betalen als een echtpaar ervoor kiest om geen abortus uit te laten voeren. Voormalig D66-lid en minster van Justitie Winnie Sorgdrager vroeg zich in 2002 in dagblad Trouw al af of we alleen „perfecte kinderen willen.”
Onze jongeren met trouwplannen en met een kinderwens kunnen weleens een heel moeilijke toekomst tegemoetgaan, waarbij er alleen plaats is voor het volmaakte kind in Nederland. Laten we biddend om onze jongeren heen staan, elkaar bemoedigen en ondersteunen.
Bid ook voor allen die op belangrijke posities staan. Laten we samenwerken in de strijd om het leven. Dit is een Bijbelse opdracht, Spreuken 24:11: „Red degenen, die ter dood gegrepen zijn; want zij wankelen ter doding, zo gij u onthoudt”
De auteur is directeur van Schreeuw om Leven.