BAM „schoon” en samengebald
„ We zijn schoon sinds november 2001. Daar kan iedereen mij op aanspreken.” Met „schoon” doelde bestuursvoorzitter W. van Vonno van bouwconcern BAM donderdag niet alleen op de fraude in de sector, maar ook op het eigen bedrijf.
Het concern heeft de overname van HBG aangegrepen om eenderde van de ongeveer 175 regiodirecteuren te vervangen. Bij de wegenbouwpoot BAM Infra is het management gewisseld.
Van Vonno had meteen toen de eerste schaduwboekhouding eind 2001 naar buiten kwam al opruiming willen houden, maakte hij duidelijk bij de presentatie van de jaarcijfers. Maar pas in februari van dit jaar kwam er een regeling om illegale marktafspraken uit het verleden af te laten handelen door de kartelpolitie NMa. Bedrijven die niet meewerken aan het NMa-onderzoek, kunnen worden uitgesloten van overheidsopdrachten. „We hebben om die duidelijkheid gesmeekt”, aldus Van Vonno. „Het kan toch niet zo zijn dat je een boete krijgt van de NMa, vervolgd wordt door justitie en ook nog eens voor straf geen werk krijgt. We hadden twee jaar lang geen houvast ten aanzien van die drie punten.”
Het grootste bouwbedrijf van Nederland en in omvang in de Europese top-5 wil straks alleen nog samenwerken met (onder)aannemers die de integriteitscode van brancheorganisatie AVBB hebben ondertekend. BAM is daarin strikter dan andere grote bouwbedrijven.
De nettowinst van het concern is vorig jaar met bijna 80 procent gestegen naar 83 miljoen euro. Maar van dat bedrag gaat weer 27,4 miljoen af voor de boete die de NMa de bouwer oplegde voor zijn aandeel in de bouwfraude.
De aanwinst HBG, die eind 2002 werd ingelijfd, is volledig in de cijfers opgenomen. Daardoor steeg de omzet met 117 procent naar 7,8 miljard euro. Zonder het effect van de overname daalde de omzet met 5,6 procent.
Voor dit jaar rekent BAM op een nettowinst tussen de 75 en 85 miljoen euro. De omzet wordt geschat op circa 7 miljard euro. Dat is lager dan over 2003, omdat dit jaar de baggerdivisie van HBG buiten de cijfers blijft. Van Oord heeft dat bedrijfsonderdeel afgelopen herfst gekocht.
De Gorinchemse baggeraar had daar 260 miljoen in contanten voor over. Daarbij behield BAM een aandeel van 21 procent, ter waarde van 70 miljoen, in de nieuwe combinatie. „Met enige spijt hebben we afstand gedaan. Maar het moest om HBG te financieren”, aldus de BAM-baas. Mede door de verkoop is BAM weer een gezond bedrijf, constateerde hij.
Naast de boete van de NMa voor overtredingen van de Mededingingswet vóór 2002, vervolgt justitie de regionale wegenbouwdivisie NBM Noordwest, evenals twee medewerkers daarvan.
Het is nog onzeker wat de financiële gevolgen zijn van de in februari opgedoken schaduwboekhouding, die betrokkenheid van BAM-onderdelen bij fraude in de kantoren- en scholenbouw blootlegde. BAM heeft inmiddels al verscheidene stukken aan de NMa overhandigd. Van Vonno spreekt van „een smet op het blazoen.” „Nogmaals, het spijt ons.”