Een zwartgeblakerde plek markeert in de Willem de Zwijgerstraat in Veen de plaats waar vorige week een politiewagen in vlammen opging. Toen de auto zeer waarschijnlijk in brand werd gestoken, zaten twee agenten iets verderop in de Veense woning van de Syrische vluchteling Basim (50). Diens wc-raam was ingegooid.

„Ik schrok en ik was bang toen de ruit werd ingegooid”, vertelt de sigarettenrokende man met vertaalhulp van zijn 20-jarige landgenoot Hatem Hammadi. De woonkamer staat vol bossen bloemen, die Basim na het incident kreeg toegestuurd. Hij staat erop dat zijn visite, onder wie een paar kinderen uit Veen, een bos meeneemt.

Waarom die steen door de ruit? Vertwijfeld haalt Basim, die al maandenlang in Veen woont, zijn schouders op. „Ik weet het niet. De buren zijn goed voor mij. Ik wil hier in Veen blijven.”

Extra scherp werd het asieldebat in de gemeente Aalburg maandag toen bleek dat burgemeester Naterop (CDA) een dreigbrief had ontvangen. De boodschap: haal geen vluchtelingen binnen. Het gemeentehuis en politiewagens worden als doelwitten voor wraakacties genoemd. De dreigbrief verwijst ook naar de in brand gevlogen politieauto.

Afschuw

Burgemeester Naterop sprak maandag, gesteund door college en raad, zijn „afschuw” uit over de dreigbrief en deed aangifte. „De rechtsstaat wordt ernstig geschonden. Ik vind het zeer verwerpelijk dat de Aalburgse gemeenschap in een kwaad daglicht komt te staan. Ik begrijp best dat er zorgen zijn over omvang en aantallen. Daarvoor ga je de dialoog aan. Vorige week is in de raad op een constructieve manier gesproken over het thema opvang vluchtelingen. Ik roep een ieder op hierover in gesprek te blijven.” Vrijdag opperde de Aalburgse SGP (met 4 van de 15 zetels de grootste partij) dat de gemeente vijftig asielzoekers zou kunnen opvangen.

De 45-jarige Ben Bos, sinds twintig jaar woonachtig in Veen, keert zich fel tegen de ongeregeldheden. „We moeten ons als christelijk dorp waar iedere zondag drie kerken mudvol zitten, diep schamen dat we zo in de publiciteit komen”, zegt Bos, leunend tegen zijn bedrijfsbusje. „Voor mijn werk kom ik op allerlei plekken. Dan stel ik me voor als Ben uit Veen. „O”, is de reactie, „bij jullie steken ze politieauto’s in de fik.” Veen is ook geregeld in opspraak wegens rellen tijdens oudjaar. De naam van je dorp gaat eraan.”

Verdrevenen

Het ergst vindt Bos, zelf christen, dat „de naam van Christus wordt geschaad.” „Het christelijk geloof hangt nauw samen met het helpen van de verdrevenen. Ik zou dat op iedere hoek van de straat willen prediken. Ik heb gebeden dat de stenengooier tot inkeer komt. Dat hij zich gaat afvragen: Hoe zou ik behandeld worden als ik zou moeten vluchten vanuit Veen naar Syrië?”

Bos heeft contacten met verschillende asielzoekers in het dorp. „De Syriër die een steen door de ruit kreeg, heb ik een Bijbel gegeven. Soms geef ik wat eten aan Armeniërs hier in het dorp. Ik zeg niet dat we hier maar in een groot kamp elke asielzoeker binnen moeten halen. Wel zeg ik: Als hier al vluchtelingen wónen, mogen we hen zeker niet tot last zijn. We moeten hen juist helpen.”

Oproerkraaiers

De 58-jarige Dirk uit Veen moet eveneens niets hebben van de ongeregeldheden. „Een politieauto in de fik steken: daar heb je niks aan.” Hij denkt dat een „paar oproerkraaiers” achter de acties zitten. „Veen zelf is een verdraagzaam, hardwerkend dorp.” Van asielzoekers in Veen had hij „nog geen seconde last.”

De vijftiger, behorend tot reformatorische kring, is ervan overtuigd dat de komst van duizenden asielzoekers te maken heeft met „de oordelen Gods.” „We hebben God verlaten. Tussen de vluchtelingen zitten IS’ers. Ook onze Wilders lost dat probleem niet op.” Hij wijst op verschillen tussen het Westen en islamitische landen. „Als ik een gereformeerde gemeente wil stichten in een Arabisch land word ik onthoofd.”

Ook voor een reformatorische moeder (25) van drie kinderen is duidelijk dat bedreigingen en brandstichting niet door de beugel kunnen. „Belachelijk dat dit in ons kerkelijke dorp gebeurt”, zegt de Veense vlak bij de Oranje-Nassauschool met de Bijbel. Toch kan ze zich wel frustraties over de komst van asielzoekers voorstellen. „In de kerk hoor ik dat je je naasten moet liefhebben. Tegelijk ben ik bang dat de islam hier de overhand krijgt. Dat we als christenen worden vervolgd.”

Ze heeft haar twijfels over de komst van vreemdelingen naar Veen. „Pas liep een asielzoekerskind op blote voeten op straat. Als ouders zo met hun kind omgaan, veroorzaakt dat frustratie bij ons. Onlangs stond ik bij de peuterspeelzaal naast drie buitenlanders. Ik kon hen niet verstaan. En dat in Veen; dat gaf me een onprettig gevoel.”

Gezelligheid

Het schemert als de 32-jarige Anja, een reformatorische moeder van vier kinderen uit het nabijgelegen Wijk en Aalburg, op weg is naar een Syrisch gezin in Veen. Om daar „wat gezelligheid” te brengen. Bedreigingen noemt ze „schandalig.” „Vluchtelingen hebben al zo veel meegemaakt.”

In reformatorische kring hoort ze „wisselende” geluiden in het asieldebat. „Mensen zeggen: „Er moeten niet te veel asielzoekers komen.” Er zitten zeker haken en ogen aan de opvang van vreemdelingen. Toch is het onze opdracht om klaar te staan voor onze naasten, ook asielzoekers. Het wil er bij mij niet in dat een anti-houding goed is.”

Makkelijk

Een 28-jarige bouwvakker die vlak bij het met een steen bekogelde huis woont, waarschuwt voor overhaaste conclusies. „Het is makkelijk met de vinger naar Veen te wijzen en te oordelen dat degenen die bijvoorbeeld de politieauto in brand staken uit dit dorp komen. Maar ik twijfel daaraan. Ik ken niemand in onze buurt die last heeft van Syriërs.”