Achter de websites Dioneth.nl en Dioneth-collectie.nl zitten twee theologen: proponent J. K. Abbink uit Vriezenveen (Protestantse Kerk in Nederland) en ds. J. Hoekman, hervormd predikant te Urk. De studeerkamer van laatstgenoemde bevat niet alleen een aantal computers met beeldschermen en een apparaat om boeken te scannen, maar ook honderden boeken, waaronder de Bijbelverklaring van Matthew Henry in 51 delen.

Deze wordt ook opgenomen in de digitale collectie, evenals de Bijbelverklaringen van Calvijn, Patrick, Polus en Wels en Dächsel. Er zijn ook digitale versies beschikbaar van dogmatische werken (onder anderen Calvijn, Bavinck en Berkouwer), catechismusverklaringen (onder anderen Van de Breevaart en Mieras) en preken (onder wie Calvijn, Hellenbroek, Kuyper en Greijdanus), in totaal 150.000 pagina’s tekst.

Abbink en ds. Hoekman begonnen in 2005 met de commentaren van Calvijn op cd. Vanwege de vele nazorg schakelden ze over op een USB-stick. Dit jaar hebben ze de overstap naar internet gewaagd. Het is de bedoeling dat er volgend jaar een tablet op de markt komt met alle commentaren van Calvijn. „Hierdoor wordt het mogelijk deze werken offline te lezen en te doorzoeken”, verklaart ds. Hoekman.

Hij pakt zijn tablet, waarop de delen van Calvijn al geïnstalleerd zijn. Met een paar klikken komt hij bij het gewenste Bijbelvers. De predikant tikt het woord ”afgrond” in. Het komt in totaal in 197 verzen voor, de eerste keer in Genesis 1:2. „Het gedigitaliseerde werk is bijzonder geschikt voor studie. Predikanten kunnen het gebruiken bij de preekvoorbereiding. Je hoeft geen commentaren op de plank te hebben staan. Je kunt ze eenvoudig digitaal inzien.”

De collectie is vooral bedoeld voor voorgangers, leidinggevenden, geïnteresseerde gemeenteleden, studenten, leerlingen en computerlokalen van scholen, aldus de predikant.

Abbink kwam enige tijd geleden in de Bijbellezingen van Isaäc da Costa het woord antichrist tegen. „Toen ben ik naar mijn computer gelopen en heb ik aangeklikt hoe vaak het woord in zijn boeken voorkomt. Binnen vijf minuten wist ik alle plaatsen in zijn Bijbellezingen waar dat woord stond.”

Hoe is de collectie opgebouwd?

Abbink: „De collectie is breed en bevat zowel werken van de gereformeerde orthodoxie in de lijn van de synode van Dordrecht als van de Nadere Reformatie en latere geschriften van neocalvinistische en bevindelijk gereformeerde theologen. We willen zowel de objectieve als de subjectieve (bevindelijke) theologische lijn opnemen.”

Zijn er ook oude boeken met gotische teksten bij?

Ds. Hoekman: „Met moderne scantechnieken is het mogelijk om in een uur of vier een boek van 600 pagina’s te digitaliseren en doorzoekbaar te maken. We zijn nu bezig met de uitgebreide Bijbelverklaringen van Patrick, Polus en Wels (17 delen, oud-Nederlands) en de uitgebreide Matthew Henry (51 delen, gotisch). Die kunnen we binnenkort met een foutmarge van minder dan 1 procent doorzoekbaar aanbieden. Nieuwe programma’s zorgen ervoor dat het percentage verder naar beneden wordt bijgesteld.”

Wordt de collectie uitgebreid?

Ds. Hoekman: „We staan nog maar aan het begin. We kijken waarnaar vraag is. Nu scannen we vooral oudere theologie, bijvoorbeeld Van Eenhoorn en John Owen.”

Abbink: „We zouden graag meer hedendaagse reformatorische theologie willen toevoegen, maar het schort aan de medewerking van reformatorische uitgevers. We hebben hen benaderd, maar ze zijn erg afwachtend. Ze vrezen dat het omzet gaat kosten.

Dat hoeft echter niet zo te zijn. De digitale versie is vooral bedoeld voor studie, terwijl de boeken er juist zijn om door te lezen.”

Is het aanbod niet te breed voor de reformatorische scholen?

Ds. Hoekman: „Reformatorische scholen zijn inderdaad niet zo voor het gebruik van neocalvinisten, zoals Kuyper en Berkouwer. Het staat hun echter vrij om te gebruiken wat ze zelf willen.”

Abbink: „Apologetiek is niet sterk ontwikkeld in de reformatorische gezindte. Dioneth kan iets toevoegen. Kennisnemen van argumenten van tegenstanders kan heel goed zijn.”

>>dioneth.nl