Consument wordt rijp gemaakt voor betaal-apps
AMSTERDAM. Studenten die gezamenlijk een etentje afrekenen via een betaal-app van de nieuwe Nederlandse bank Bunq. Het lijkt op het eerste gezicht een te verwaarlozen introductie van een nieuwe betaaldienst op de smartphone.
Toch heeft de deze week gelanceerde bank Bunq een slimme strategie tentoongespreid voor de toekomst van zulke betaal-apps. Bunq is de eerste van de zogenoemde ”fintechs” –nieuwe, innovatieve start-ups in de financiële wereld– die de bankensector schrikt aanjagen. Het geesteskind van oprichter Ali Niknam verkreeg deze week een bankvergunning van De Nederlandsche Bank.
Bunq wil de „WhatsApp van elkaar betalen” worden. Via de smartphone en een rekening bij Bunq kunnen onderlinge betalingen worden gedaan. Ook andere bedrijven staan klaar om diverse nieuwe betaaldiensten te lanceren die voorheen het exclusieve domein waren van bestaande banken. Tal van start-ups zijn inmiddels verenigd in de branchevereniging Holland FinTech. En Google en Apple hebben eveneens betaaldiensten in voorbereiding.
Die aankomende golf van betaaldiensten roept de vraag op in hoeverre consumenten voldoende beschermd zijn tegen misbruik. De Consumentenbond zegt de ontwikkelingen op de voet te volgen. „Hier gaan we de komende jaren nog veel meer van horen. Dit kan de gevestigde orde van banken gaan bedreigen”, aldus Sandra de Jong namens de bond. Zij wijst op een ander gevaar: niet alleen de veiligheid van digitale betalingen via de smartphone moet worden gewaarborgd, maar ook de privacy van de gebruiker. Want veel apps, dus ook betaal-apps, willen graag zo veel mogelijk bestanden en gegevens aan elkaar koppelen.
Criminelen
De nieuwe geldstromen via apps op smartphones vragen ook alertheid bij de gebruikers, stelt Jurjen Jansen, verbonden aan de Noordelijke Hogeschool Leeuwarden en betrokken bij een grootscheeps onderzoek naar de veiligheid van het geaccepteerde digitale betalingsverkeer. Ook bij die nieuwe betaal-apps zullen criminelen niet stilzitten, zoals zij ook niet doen bij het reguliere bankverkeer door middel van criminele software (malware) en het versturen van phishingmails. „Het is een utopie om te denken dat betaal-apps zonder vorm van dreiging kunnen worden gebruikt. Voor criminelen wordt dit interessant zodra apps veel worden gebruikt. Dan is het kostenefficiënter om aan te vallen, bijvoorbeeld door specifieke malware te schrijven”, aldus Jansen. „Maar als je ziet hoeveel gebruikers er nu zijn in het digitale betalingsverkeer, dan is het misbruik relatief klein.”
Volgens AFM-topman Theodor Kockelkoren zullen de technologische ontwikkelingen de financiële sector de komende jaren ingrijpend veranderen. „Start-ups spelen hierbij een belangrijke rol”, stelt hij. „Het is belangrijk dat wij als toezichthouder samenwerken met start-ups wanneer dit eerlijke en transparante financiële markten bevordert.”
Minister Dijsselbloem (Financiën) en DNB staan eveneens open voor nieuwe toetreders in het betalingsverkeer buiten de traditionele banken, zoals Bunq. Begin deze maand schreef de bewindsman in een brief aan de Tweede Kamer te denken aan de invoering van een „beperkte vergunning.” Te denken valt aan lagere eisen ten aanzien van kapitaal, liquiditeit en vereiste (ict-)investeringen. Hij komt volgend voorjaar met voorstellen.