Commentaar: Unieke karakter van Holocaust mag niet uit besef worden weggegumd
De nacht van 9 op 10 november staat sinds 1938 in het geheugen gegrift als de eerste pogrom in nazi-Duitsland. Honderden Joden lieten daarbij het leven.
Sinds de Tweede Wereldoorlog wordt deze grootscheepse antisemitische actie jaar op jaar herdacht. En terecht. De Kristallnacht, zoals deze dramatische gebeurtenis wordt genoemd, geldt als een keerpunt in de geschiedenis. Het was de opmaat naar de systematische en fabriekmatige uitroeiing van de Joden – een drama dat zijn weerga in de geschiedenis niet kent.
Het is daarom niet verstandig geweest van burgemeester Aboutaleb om een link te leggen tussen de wrede praktijken van IS en de Holocaust. Hoe gruwelijk het optreden van deze fanatieke moslims ook is, en dat moet zeker niet worden onderschat, het draagt niet het planmatig karakter van de moord op 6 miljoen Joden. Aboutaleb zei overigens zelf ook dat iedere vergelijking mank gaat.
IS wordt gedreven door blinde haat en handelt naar willekeur. Maar hij kiest niet voor fabrieksmatige aanpak die de Duitsers hadden bij de uitroeiing van de Joden. Daarmee is op geen enkele wijze het duivelse karakter van de strijd van IS gebagatelliseerd. Dat zeker niet. Voor de slachtoffers die vallen onder de handen van deze fanatieke moslims is het even erg.
Niet genoeg kan worden onderstreept dat de Holocaust een volstrekt uniek en ongekend dramatisch gebeuren in de geschiedenis is. Dat heeft men in de eerste jaren na de oorlog goed begrepen.
Het is dan ook niet juist dat de herdenking van de Kristallnacht wordt aangegrepen om te protesteren tegen discriminatie en uitsluiting in het algemeen. Daarmee wordt voorbijgegaan aan het uitzonderlijk karakter van de Holocaust. Dat was immers niet zomaar een vorm van uitsluiting, maar een actie die regelrecht en welbewust gericht was op de uitroeiing van het Joodse volk.
Helemaal triest is dat het Arabisch-Israëlische parlementslid Haneen Zoabi bij de alternatieve herdenking van de Kristallnacht, zondag, een vergelijking trok tussen de behandeling van de Palestijnen door Israël en het optreden van de nazi’s in 1938 en daarna tegen de Joden. Dat is grof misbruik maken van de geschiedenis.
Valt er geen kritiek op het Israëlisch optreden jegens de Palestijnen te leveren? Zeker wel. In het huidige Palestina wonen geen volmaakte mensen en de leiders van dat volk zijn feilbaar. Maar Zoabi gaat voorbij aan de strijd die de Israëliërs moeten voeren om te overleven en ze zwijgt gemakshalve ook over de acties van de Palestijnen waarop veel meer gefundeerde kritiek is te geven.
Niemand kan stellen dat Israël uit is op vernietiging van het Palestijnse volk. Omgekeerd zeggen verschillende Arabische leiders dat ze de Joodse staat willen wegvagen. Dus als het gaat om de vraag wie er meer uit is op vernietiging van de ander, moet men niet primair bij de Joden zijn.
Wat niemand in de eerste jaren na de oorlog voor mogelijk hield, lijkt weer te gebeuren. Opnieuw dreigen de Joden het zwarte schaap te worden. Herdenking van de Kristallnacht is daarom geen luxe.