VU presenteert historische website
AMSTERDAM. „Onse hulpe sij in den name des Heeren.” De oud-Nederlandse tekst prijkt op de katheder in de aula van de Vrije Universiteit, rond het beeldmerk van de zogeheten maagd in de tuin. Woensdag wordt er in Amsterdam een website over de geschiedenis van de universiteit gelanceerd.
Voordat de universiteit in de jaren zestig en zeventig naar Buitenveldert verhuisde, prijkte de beeltenis van de maagd boven de deur van een zeventiende-eeuws grachtenpand aan de Keizersgracht. Tot 1966 was dit het hoofdgebouw van de VU. Het beeldmerk met Bijbeltekst was door Abraham Kuyper, stichter van de universiteit, gekozen als universiteitszegel. Nog steeds is het te zien op de diploma’s, de ambtsketen van de rector en de pedelstaf. De tekst van Psalm 124 wordt uitgesproken als votum bij plechtigheden.
In Amsterdam wordt woensdag de website Geheugen van de VU gelanceerd, het „virtuele herinneringsplatform” van de VU. Het gaat om een digitaal platform over de geschiedenis van de universiteit. Er zijn documenten te vinden, verhalen uit verleden, foto’s en video’s. „En dat kan zich verder uitbreiden”, zegt Ab Flipse, universiteitshistoricus van de VU, die aan de wieg stond van het initiatief. „Zo willen we ook een database met VU-studenten gaan maken.”
Doolhof
De rubrieken ”plaatsen” en ”personen” geven informatie over hoogleraren en herinneringsplekken die met de VU verbonden zijn. Flipse: „De VU wordt nu sterk geassocieerd met de De Boelelaan in Amsterdam-Zuid. Maar als je naar de kaart kijkt, zie je een groot deel van de stad blauw kleuren met icoontjes. Klik je op zo’n icoontje, dan krijg je de bijbehorende informatie van het gebouw. We hebben ook een app gemaakt die je op je mobiele telefoon kunt zetten. Zo kunnen mensen een mooie wandeling door Amsterdam maken.”
Op de Prins Hendrikkade 173, bij de ingang van de IJtunnel, is het huis van Abraham Kuyper te vinden. Hij woonde dicht bij een belangrijke geldschieter van de VU, die aan de Nieuwe Herengracht om de hoek woonde. „De eerste colleges werden gegeven in de Schotse zendingskerk, ook vlakbij”, weet Flipse. „Het universiteitsgebouw aan de Keizersgracht 162 was voor generaties studenten hun Vrije Universiteit. In de loop der jaren werden er naburige panden bijgekocht. Die werden via gangetjes met elkaar verbonden. Het werd een geweldige doolhof, de verdiepingen waren helemaal volgestouwd met boeken. Uiteindelijk waren die gebouwen helemaal op, en toen is men naar Buitenveldert gegaan.”
In het oude universiteitsgebouw is tegenwoordig een hotel gehuisvest. Flipse: „In het hotel komen soms mensen overnachten die er ooit college hebben gehad.”
Compleet
De Vrije Universiteit begon klein in 1880. Een belangrijk moment was 1905, toen het hoger onderwijs in Nederland werd veranderd. Voortaan waren de diploma’s van de VU wettelijk erkend. Tot die tijd moesten studenten aan een andere universiteit hun officiële bevoegdheid halen. Een tweede belangrijk moment was in 1930, toen de wis- en natuurkundige faculteit werd toegevoegd. Als de VU erkend wilde blijven, moest ze doorgroeien naar een complete universiteit. In 1950 werd de faculteit geneeskunde opgericht, en rond diezelfde tijd economie en sociale wetenschappen.
Aan de nieuwe website hebben studenten meegewerkt, en het is de bedoeling dat dit in de toekomst blijft gebeuren. De technische kant van dit project nam de afdeling Digibron van de Erdee Media Groep voor haar rekening. „De zoekmodule van Digibron is in de website geïntegreerd. Op een vergelijkbare manier heeft Digibron de acta van de Protestantse Kerk in Nederland doorzoekbaar gemaakt, en bijvoorbeeld brochures over de Vrijmaking.”
De historicus ziet de website niet als concurrentie van het papieren archief. „Ik denk juist dat de aandacht voor de archieven kan toenemen. Je kunt via de site een eerste indruk krijgen, en bijvoorbeeld gedigitaliseerd materiaal zoals de jaarboeken doorzoeken. Veel verhalen liggen nog steeds in de archieven.”
Site kan zich verder uitbreiden
De website Geheugen van de VU is het virtuele herinneringsplatform van de Vrije Universiteit (VU) Amsterdam. De site bevat onder meer een tijdlijn, een plattegrond met „plaatsen van herinnering”, een database met hoofdpersonen uit de geschiedenis van de VU, herdenkingsredes en in memoriams.
Ook zijn er gedigitaliseerde VU-bronnen ontsloten, bijvoorbeeld jaarboeken van de VU-Vereniging, rectorale redes en oraties van hoogleraren. De sectie ”Beeld en geluid” biedt een verzameling historische VU-films. Rond specifieke thema’s, zoals de VU in de Tweede Wereldoorlog, worden dossiers aangelegd.
De website is een initiatief van de Historische Commissie van de VU en wordt woensdag gelanceerd in het kader van de het 135-jarig bestaan van de universiteit.
