Dijksma’s overstap van Economische Zaken (EZ) naar Infrastructuur komt op een bijzonder ongelegen moment. In Den Haag verkeert belangrijke wetgeving voor de veehouderij in een cruciale fase. Denk aan de begrenzing van de groei van de melkveehouderij, waar eerder dit jaar de rem van de Europese melkquotering verviel. Dijksma is daartoe met de Kamer in de slag over de invoering van fosfaatrechten. Ook wil ze het imago van de melkveehouderij versterken door weidegang van koeien te stimuleren.

Van belang is verder de onlangs ingevoerde nieuwe stikstofwetgeving (PAS), die boeren rond natuurgebieden eindelijk ruimte geeft om hun bedrijven te ontwikkelen. De PAS moet komend jaar geëvalueerd worden. Verder is EZ betrokken bij plannen om de noodlijdende varkenshouderij weer toekomst te geven. En voor de visserij vallen zeer binnenkort in Brussel cruciale besluiten: de vaststelling van de vangstquota voor 2016 en de invoering van de gewraakte aanlandplicht voor diverse vissoorten.

De wisseling van de wacht op het staatssecretariaat van EZ –inmiddels de tweede binnen deze kabinetsperiode na het overhaaste vertrek van de alweer vergeten Verdaas– is bovendien geen goed signaal in de richting van twee bedrijfstakken die door hun gerichtheid op export een forse positieve bijdrage leveren aan de Nederlandse handels­balans. Zeker de agrarische sector –vorig jaar goed voor een uitvoer ter waarde van 84 miljard euro– is een belangrijke motor van de Nederlandse economie. Nog 
niet zo lang geleden vonden we dat in dit land voldoende reden voor een eigen ministerie.

Voormannen (en een enkele -vrouw) uit de land- en tuinbouw en de visserij staken dinsdag eensgezind de loftrompet over Dijksma. Zij is uitstekend ingevoerd in de vele lastige dossiers –boer en visser liggen sinds jaar en dag onder een maatschappelijk vergrootglas– én ze staat haar mannetje. Dat laatste niet alleen in Den Haag, tijdens overleg met het bedrijfsleven, maar ook –en dat is in deze sectoren misschien nog wel belangrijker– in Brussel. Dijksma, die zich in Europa minister mocht noemen, liet zich de kaas niet van het brood eten. Zo hield ze haar rug recht tegenover het machtige Frankrijk toen ze zich sterk maakte voor extra ontheffingen voor de vernieuwende pulsvisserij.

Haar reis naar Urk, twee jaar geleden, typeert haar optreden. Nadat daar de vlam in de pan was geslagen tijdens een voorlichtingsbijeenkomst over de aanlandplicht, besloot Dijksma –nog maar pas in functie– naar het voormalige eiland af te reizen. Tijdens een bijeenkomst met dik zeventig stoere Noordzeevissers, afgeschermd van de pers, hield ze de regie strak in handen. Na afloop zei ze: „We gaan samen naar werkbare oplossingen zoeken. Ik laat het niet gebeuren dat deze sector over de kop gaat.”

Daarmee raakte ze harten. En op dezelfde manier wist ze ook bij boeren en tuinders een snaar te raken. Natuurlijk, ze had te maken met een politieke realiteit, en moest maatregelen verdedigen die het bedrijfsleven pijn deden. Maar ze had een luisterend oor voor argumenten en stond voor de ondernemers. Haar opvolger Van Dam, die blanco binnenstapt, zal alle zeilen moeten bijzetten.