In ”De bril van Wolf” wil Wolf leren lezen, net als zijn neef Hond. Het verschil tussen de tamme, huiselijke, tikje brave Hond en de ongeremde, avontuurlijke, tikje kwaadaardige Wolf is een vruchtbaar uitgangspunt. Het thema letters is bovendien bij uitstek iets voor letterkunstenaar Sylvia Vanden Heede. Net als haar boeken over Vos en Haas staat dit prentenboek bol van woord- en lettergrapjes. Als Hond een letter aanwijst op een boek zegt Wolf: „O.” „Nee”, zegt Hond. „„Dat was een E! En dat daar is een D. Er staat: DE.” „O”, zegt Wolf weer. Zo leert hij het nooit.”

Soms balanceren de grapjes van Vanden Heede op het randje van flauw, maar in dit prachtig uitgevoerde prentenboek niet. Marije Tolman –die ook eerdere boeken over Hond en Wolf illustreerde– tilt de tekst van Vanden Heede door haar platen naar een hoger niveau. De op zichzelf eenvoudige tekst krijgt veel meer diepte en spanning door de fantasierijke, iets surrealistische prenten met hun rijke kleurgebruik.

Fopneus

Overal in de tekeningen zijn ook letters te vinden. Soms in de vorm van gesnoeide heggetjes die de tuin van de Hond omheinen, dan weer als kleine letters die rondslingeren tussen het gereedschap van Wolf als hij op zoek is naar een geschikte bril.

Wolf denkt namelijk dat hij wel kán lezen, als hij maar een bril heeft. Allerlei soorten passeren de revue, van zonnebril tot zwembril en tot bril-met-fopneus. Maar lezen lukt nog niet. Wolf ziet andere dingen in letters. De ”A” is volgens hem net de kop van een wolf: „een kop op zijn kop. (…) Zo zie ik er uit: Een kop met een snuit.”

Gouden Griffelwinnaar Harriët van Reek gaat in haar ingetogen en kunstzinnige prentenboek ”Lettersoep” op vergelijkbare creatieve manier om met letters. Letterel –een dun, rood mannetje met grote puntschoenen die hem op een L doen lijken– gaat in het boek lettersoep koken en doet eerst boodschappen. Hij bezoekt de lettertuin („De geetjes steken nog maar net met hun kopjes boven de grond uit. De beetjes zijn nog een beetje te groen, maar de peeën zijn dik.”), de letterbakker („Wat een prachtige banketletters (…) Neem die H (…) of daar, een T, lekker voor bij de thee”) en de letterslager (met gebraden Kaa-filet, Hoofdletterkaas en koeienlettergehakt).

Hersenkraker

Die vondsten liggen in de lijn van Vanden Heedes geknutsel met woorden – maar in ”Lettersoep” gaat Van Reek veel verder. Neem Letterels huisgenoot, letterpoes. Hij is opgebouwd uit allemaal letters: „Staart: J, Oren: Vx2, Mond en neus: K of Y+C, Ogen: Ox2, Poten: Jx4, Hoofd: O, Lijf: Lx 2.”

Passages als deze lezen niet echt vlotjes voor, maar doen wel op een originele manier een beroep op de creativiteit van de lezer. Niet elk kind zal voldoende geduld kunnen opbrengen om zulke hersenkrakers te doorgronden of om het fantasierijke verhaal volledig te doorgronden.

Maar zelfs dan leent het boek zich nog als uitgangspunt voor leerzaam en vooral vermakelijk geknutsel met letters. Hak gerust eens, net als Letterel, het woord ”NIETS” in 6 lange stokjes, 4 korte stokjes en 2 bochtjes en ontdek hoe je daar een ”HOK” en ”HEK”, een ”PAN” of een ”KIP” van maakt.

Boekgegevens

De bril van Wolf, Sylvia Vanden Heede en Marije Tolman (ill.);
uitg. Lannoo, Tielt, 2015; ISBN 978 94 014 2950 4; € 14,99;
Lettersoep, Harriët van Reek;
uitg. Querido, Amsterdam, 2015; ISBN 978 90 451 1871 0; € 15,99.