Kabinet verliest hoger beroep om afluisteren
DEN HAAG (ANP). De rechter in Den Haag heeft ook in hoger beroep bepaald dat de geheime diensten AIVD en de MIVD geen telefoongesprekken mogen afluisteren waar een advocaat aan deelneemt. Dat mag alleen als er onafhankelijk toezicht op is, maar dat ontbreekt. Als dit er niet binnen enkele maanden alsnog is, moet de overheid stoppen met het afluisteren.
Het kabinet was in beroep gegaan tegen de uitspraak in de afluisterzaak, die was aangespannen door advocaten van het Amsterdamse kantoor Prakken d’Oliveira. Eerder bleek dat de AIVD communicatie tussen advocaten van het kantoor en hun cliënten had afgetapt.
Het kabinet heeft laten weten een vorm van onafhankelijke toetsing in te willen stellen, maar was het niet eens met het oordeel van de rechter dat de overheid onrechtmatig heeft gehandeld. Ook is het volgens het kabinet niet mogelijk om binnen zes maanden een onafhankelijke controle in te stellen.
Het argument dat de termijn van een half jaar te kort is, wordt verworpen. Het gerechtshof in Den Haag stelt dat de overheid de uitspraak al geruime tijd had kunnen zien aankomen. Ook is het hof er niet van overtuigd dat het noodzakelijk is om de wet te wijzigen om een onafhankelijke controle te regelen. „Een wijziging van beleid kan ook voldoende zijn.”
De huidige toezichthouder op de inlichtingendiensten (CTIVD) kan volgens de rechter in hoger beroep hier geen rol in spelen. De CTIVD heeft volgens het hof „weliswaar een toezichthoudende functie, maar geen rechtstreekse bemoeienis met de afluisterpraktijk”. „Daardoor ontbreken nu de vereiste waarborgen.”
Eerder had de rechter de geheime diensten ook verboden om informatie uit de afgeluisterde gesprekken met het OM te delen. Het hof handhaaft dat verbod. „Het is in strijd met het recht van de verdachte op een eerlijk proces, dat de inhoud van vertrouwelijke gesprekken met zijn advocaat bij het Openbaar Ministerie bekend zouden kunnen worden.”
De advocaten zijn gelukkig met de beslissing. „Wij zijn gerustgesteld door de uitspraak. Het hof laat er geen twijfel over bestaan dat het afluisteren zonder onafhankelijke toetsing onrechtmatig is en dat die toetsing nodig is, zeker bij advocaten”, reageert advocaat Channa Samkalden namens Prakken d’Oliveira.