Herkomst boekhoudingen raadsel voor bouwbaas
De herkomst van de zogenoemde schaduwboekhoudingen blijft voor bestuursvoorzitter H. Hazewinkel van het bouwconcern Volker Wessels een raadsel. „Ik weet echt niet waar ze vandaan komen. En waarom ze steeds weer opduiken. Of hoelang ze al ergens in een kast liggen.”
Hazewinkel heeft ook geen idee waarom de schaduwboekhoudingen bewaard zijn gebleven. Velen dachten dat de open haard flink had gebrand, nadat in november 2001 voor het eerst een registratie van illegale afspraken tussen bouwbedrijven bekend was geworden. Maar dat blijkt niet het geval.
Sommigen suggereren dat de boekhoudingen zijn bewaard omdat alle onderling te verdelen bedragen nog niet waren verrekend. Hazewinkel zegt niet te weten of die stelling klopt. „Nu is het onze administratie, morgen kan het weer die van iemand anders zijn.” Een andere theorie kan hij niet bedenken. Hij is het eens met branchevoorzitter L. C. Brinkman, die sprak van „zo veel bedrijven zo veel boekhoudingen.”
De onlangs boven water gekomen boekhouding van dochter Boele & Van Eesteren heeft bij Volker Wessels tot diepgaand onderzoek geleid. Het hoofd juridische zaken is daarmee belast. Het onderzoek gebeurt bedrijfsbreed omdat alle sectoren ooit bij fraude betrokken lijken te zijn geweest, van de wegenbouw via dochter KWS naar de kantoren- en scholenbouw bij Boele & Van Eesteren. De deur staat inmiddels open voor de kartelwaakhond NMa. Alles wat de interne commissie vindt, gaat ook naar de NMa.
Hazewinkel gaat ervan uit dat zich vanaf 2002 geen nieuwe affaires hebben voorgedaan. Tien grote bouwbedrijven hebben toen onderling afgesproken dat zij elkaar alarmeren zodra zij een spoor aantreffen van verboden prijsafspraken of marktafbakening. Intern geldt inmiddels een gedragscode, die onlangs opnieuw is aangescherpt. Die code heeft bijvoorbeeld een klokkenluidersregeling en wijst iemand aan die per onderdeel de integriteit bewaakt. Een werknemer die de regels overtreedt, moet zonder pardon vertrekken. „Dat is nog niet het geval geweest”, aldus Hazewinkel.
Tegen de tot nu opgelegde boetes van tezamen 19,4 miljoen euro (voor wegenbouwdivisie KWS en sportveldontwikkelaar Groenewoud) heeft Volker Wessels formeel bezwaar gemaakt, niet inhoudelijk. De definitieve reactie laat het concern afhangen van wat verder nog volgt van de kant van de NMa.
De Nederlandse Mededingingsautoriteit (NMa) zal bij haar onderzoek naar bouwfraude informatie over corruptie van ambtenaren verstrekken aan het openbaar ministerie, zodat vervolging kan plaatsvinden. Dat heeft minister Brinkhorst van Economische Zaken woensdag aan de Tweede Kamer geschreven.
GroenLinks had gevraagd om heropening van een kamerdebat over bouwfraude. Het kabinet heeft de bouwbedrijven een ultimatum gesteld. Ze moeten voor 1 mei de zogeheten schaduwboekhoudingen inleveren bij de NMa. Doen ze dat niet en komen achteraf toch verboden prijsafspraken aan het licht, dan lopen ze kans opdrachten van de overheid mis te lopen.