De OESO, die vooral welvarende industrielanden bundelt, heeft al langer de wens om belastingparadijzen en brievenbusfirma’s aan te pakken. Onder meer Google, Apple en Starbucks weten met gekunstelde constructies miljoenen aan belastingvoordelen te behalen. Volgens de OESO wordt er jaarlijks tussen de 100 en 240 miljard dollar ‘verduisterd’ op deze manier.

De blauwdruk van maandag is volgens kenners de belangrijkste ontwikkeling in de afgelopen jaren. Toch rijst ook de vraag of de plannen voldoende zijn. De plannen zeer vooralsnog erg technisch. Ook zijn landen niet verplicht de aanbevelingen van de OESO op te volgen, al zullen veel lidstaten de regels overnemen.

Volgens organisaties als Oxfam Novib en ActionAid volstaan de gepresenteerde maatregelen niet om multinationals eerlijk belasting te laten afdragen. Zo zouden multinationals die al gebruikmaken van schadelijke belastingregimes, zoals McDonald’s, dat tot 2021 mogen blijven doen. Oxfam Novib stelt dat multinationals in feite een vrijbrief krijgen om schadelijke belastingconstructies te blijven gebruiken. Ook zijn arme landen te weinig en te laat betrokken in de besluitvorming.

Het OESO-plan zal later deze week tijdens de bijeenkomst van ministers van Financiën van de G20 worden besproken.