Enkele grootaandeelhouders van Volkswagen hadden naar verluidt het vertrouwen in de 68-jarige bestuurder verloren. Een publiekelijk mea culpa, via een videoverklaring op de website van Volkswagen, kon de begin 2007 aangetreden bestuursvoorzitter niet meer redden.

Uitgerekend deze week zou de raad van commissarissen bijeen komen om over Winterkorns contractverlenging te praten. Zijn huidige termijn zou eind 2016 aflopen, maar de commissarissen wilden hem belonen voor zijn staat van dienst door hem een verlenging tot eind 2018 aan te bieden. Het schandaal rond de gemanipuleerde emissiewaarden van dieselauto’s gooide echter roet in het eten.

Dinsdag maakte het concern bekend alvast 6,5 miljard euro opzij te zetten. Volkswagen hangt alleen al in de VS een boete van ruwweg 16 miljard euro boven het hoofd. Het bedrijf erkende dat zo’n 11 miljoen dieselauto’s wereldwijd zijn uitgerust met software die ervoor zorgt dat de uitstoot van schadelijke stoffen tijdens laboratoriumtests lager uitvalt dan in het dagelijks gebruik.

Winterkorns oog voor detail is legendarisch in de autosector. Bij de opening van een fabriek in de VS gaf hij medewerkers de wind van voren omdat zij in zijn ogen onzorgvuldig omgingen met onderdelen. De topman wilde daarnaast gecheckt hebben dat de onderdelen naar behoren glinsterden voordat ze geïnstalleerd werden. Ook ging hij met een meetlat na of de ruimten tussen de deuren wel tot op de millimeter klopten.

Die manier van leidinggeven is dan ook precies waarom analisten het voor onmogelijk houden dat Winterkorn en zijn medebestuurders niet op de hoogte zouden zijn van het gesjoemel in de VS. „Het zou me enorm verbazen als alleen een handvol softwarespecialisten ervan wist”, aldus een van hen.