De regen valt rijkelijk op de grensovergang Babberich/Zevenaar. Donkere wolken drijven gejaagd voorbij. Motorrijders van de marechaussee pikken op de A12 verdachte vrachtwagens en bestelbusjes uit het verkeer. Samen met de Polizei.

Op de parkeerplaats drommen marechaussees, militairen en douaniers om een truck met oplegger. „Papieren?” Gehoorzaam overhandigt de chauffeur –slippers, shirtje, korte broek– zijn paspoort en vrachtbrieven. De zware Volvo FH uit Slowakije vervoert 33 pallets cosmetica.

Militairen van 11 Luchtmobiele Brigade zetten een trap tegen de trailer. Een rode baret klimt naar boven. Een collega duikt onder de wagen. Smokkelaars zijn slim. Vluchtelingen kunnen dus overal verstopt zitten. Een speurhond snuffelt langs de laadbak.

Uitzonderlijk

De Koninklijke Marechaussee (KMar) mag sinds gisteren het aantal grenscontroles via Mobiel Toezicht Veiligheid (MTV) verdubbelen. KMar-commandant Hans Leijtens heeft het kabinet om deze uitzonderlijke maatregel gevraagd, na de grote vluchtelingenstromen die in Europa op gang zijn gekomen.

„We willen op alles voorbereid zijn”, licht Leijtens toe. Maakt hij zich zorgen? „In ons vak weet je van tevoren nooit wat er zich aandient. Daarom moeten we er op tijd bij zijn.” De verdubbeling van het grenstoezicht geldt –vooralsnog– voor vier weken.

Permanente controles aan de Europese binnengrenzen zijn sinds de invoering van het Schengenverdrag niet meer toegestaan. De marechaussee mag alleen af en toe toezicht houden: maximaal 90 uur per maand, waarvan 6 uur per dag. Met de uitbreiding is het aantal verdubbeld naar 180 uur per maand en 12 uur per dag.

Babberich bijt het spits af. Op deze grensovergang passeert veel vrachtverkeer uit Zuid- en Oost-Europa. „Het doel van de controles is beter zicht te krijgen op de vluchtelingenstromen”, legt luitenant-generaal Leijtens uit. „We richten ons op illegale migratie en mensensmokkel. Criminelen die grof geld verdienen aan mensensmokkel willen we graag pakken.” Verder probeert de KMar „mensonterende situaties” met dode vluchtelingen in vrachtwagens te voorkomen.

De landmacht schiet de marechaussee te hulp. Vier weken lang staan er veertig rode baretten van Luchtmobiel uit Schaarsbergen paraat. De KMar loopt tegen haar grenzen aan, zeker gezien de korte voorbereidingstijd voor de grenscontroles. „Wij moeten altijd prioriteiten stellen, omdat we meer werk hebben dan mensen.”

Vluchtelingen

De regen blijft stromen. Marechaussees en militairen malen er niet om. „Als de nationale veiligheid in het geding is, deert het weer ons niet”, reageert korporaal Dominique (25). „We zijn hiervoor opgeleid.”

Motormuizen rijden af en aan. „Ik heb een Bulgaar”, meldt een marechaussee. „Waar kan ik die kwijt?” De Bulgaarse truck met oplegger rijdt de parkeerplaats op. „Zet ’m maar op plek 4.”

Een rode baret loopt –gewapend met een zaklamp– langs de vrachtwagen. Met een spiegeltje spiedt hij onder het chassis. De chauffeur moet zijn laadbak openen. Geen vluchteling te zien. De oplegger blijkt bomvol rollen stof te zitten.

Een speciaal opgeleide speurhond springt op elke hoek van de trailer een meter in de lucht. „Ze kan van buitenaf ruiken of er zich mensen aan boord bevinden”, vertelt Bas Janssen Steenberg (39) . Nederland telt drie van dergelijke honden.

Een verdacht busje met Bulgaren krijgt een stopteken. Een marechaussee checkt de ID-kaarten via de meldkamer. Loos alarm. De acht inzittenden zijn geen asielzoeker en staan ook niet geregistreerd als ongewenst. Doorrijden.

De eerste grenscontrole onder het uitgebreide regime levert geen treffers op. „Hier dromen we van”, reageert commandant Leijtens tevreden. „We hopen altijd dat er van repressieve controles ook een preventief effect uitgaat.”