Twaalf deskundigen laten in dit boek hun licht schijnen over verschillende facetten van de prediking. Aan het eind van ieder hoofdstuk zijn vragen voor gesprek opgenomen. Het boek heeft veel te bieden. Een selectie uit de diverse bijdragen.

Prof. dr. M. J. Paul belicht de prediking in het Oude Testament. Hij toont de onderwijstaak van de priesters en levieten. Hier wordt de basis gelegd voor de leerdienst van de gemeente. De prediking in het Nieuwe Testament wordt belicht door dr. T. E van Spanje. Hij laat zien dat we in het Nieuwe Testament, naast de bekendmaking van het goede nieuws, vooral onderwijs vinden. De 27 nieuwtestamentische geschriften bevatten voor het merendeel onderricht en toepassing van de heilsfeiten.

”Preken als ambacht” is het onderwerp van de bijdrage van prof. dr. F. G. Immink. Hij vindt de uitspraak dat de preek uitleg en toepassing is van Gods Woord te simpel gedacht. Hij oordeelt dat ook de persoon van de prediker uiterst belangrijk is. Zijn betrokkenheid bij de boodschap is van grote betekenis.

Dr. H. de Leede schrijft dat er in de preek iets onvervangbaars gebeurt. Mensen worden geraakt. Er gebeurt iets waar mensen niet over gaan. Hij wijst erop dat het type prediking verschuift. De verhalende prediking komt op; het gaat zelfs over vermaken en ontroeren. Hier liggen kansen en gevaren.

Hoe een preek ontstaat, laat dr. R. van Kooten zien. Hierbij is het primaat van de tekst bepalend. De schrijver werkt dit praktisch uit door van stap tot stap te tonen hoe een preek over de storm op zee ontstaat.

Dr. H. de Leede bespreekt het preken over de opstanding. Hoe blijven we in contact met het geheim van Pasen midden in het moderne levensbesef? Petrus hield een paaspreek op de pinksterdag. Hij paste Pasen toe op de omstandigheden van zijn hoorders.

De puriteinse prediking staat centraal bij dr. M. van Campen. Hij wijst op het belang van het gebedsleven voor de prediker, de centrale plaats van Christus in de prediking en de persoonlijke beleving van het geloof.

Dr. W. van Vlastuin belicht het onderwerp ”bevindelijke prediking”. Wij geloven niet alleen in Christus, maar leven in Hem. De prediking moet een bevindelijke ontmoeting met Jezus Christus tot stand brengen. Tegelijk mag het geestelijk leven niet in een systeem gedrukt worden.

Verschuivingen

Prof. dr. J. Hoek gaat in op verschuivingen in de prediking, uitgaande van het boek van C. Graafland (1928-2004) over verschuivingen in de Gereformeerde Bondsprediking (1965). De destijds bekende en veelbesproken reacties van ds. G. Boer, ds. J. van der Haar en ds. J. van Sliedregt komen eveneens aan de orde. Hoek bespreekt ook de verschuivingen die zich sindsdien hebben voorgedaan.

Zoals gezegd heeft het boek veel te bieden. Ik vind vooral het laatstgenoemde hoofdstuk eruit springen. Hierin komen veel zaken aan de orde die doordenking van de lezer meer dan waard zijn. Ik denk dan aan de vrijblijvendheid van de prediking, de beschrijvende prediking, de voorspelbare prediking, de onderscheidende prediking enzovoort. Hoek durft deze zaken te benoemen. Hij wijst enerzijds op het goede in deze prediking, maar terecht ook op de gevaren. De voorspelbaarheid van een preek bewerkt inderdaad een soort toeschouwershouding bij de hoorders. Ik ben het hartelijk eens met Hoeks opmerking dat de verbondenheid met Christus de oplossing voor deze ontsporingen is.

Wat ik in de diverse bijdragen wel heb gemist, is de grote Auteur Die de preek tot preek maakt: de Heilige Geest.

Boekgegevens

De preek werkt. Bezinning op christelijke verkondiging, dr. J. Hoek (red.); 
uitg. Royal Jongbloed, Heerenveen, 2015; ISBN 978 90 8897 116 7; 312 blz.; € 14,95.