Commentaar: Bij hulp aan vluchteling is particulier initiatief welkome aanvulling
Zo’n 20.000 vluchtelingen kwamen de achterliggende twee dagen Duitsland binnen. Dat plaatst de Bondsrepubliek voor geweldige logistieke, organisatorische en financiële problemen. Desondanks zijn ze door bondskanselier Merkel welkom geheten. Zij voelt het als haar morele plicht de ontheemden onderdak te verlenen.
Lang niet iedereen neemt de sterkste vrouw uit Europa deze gastvrijheid in dank af. Er zijn tal van critici die erop wijzen dat de vluchtelingen nooit meer weggaan. Anderen vrezen voor ontwrichting van de samenleving. Nogal wat mensen denken dat de vluchtelingen alleen maar komen om de goed gevulde pot te verteren. En er zijn er die vrezen voor islamisering van Europa.
Nu is dat laatste op zichzelf verklaarbaar. De laatste decennia zijn er overal in Europa moskeeën als paddenstoelen uit de grond geschoten, terwijl talloze kerken moesten sluiten en zelfs werden afgebroken. Voeg daarbij het steeds meer zelfbewuste, soms zelfs agressieve optreden van sommige moslims en de sfeer van angst en vrees heeft grond gevonden.
Toch is het iets te simpel om te beweren dat de toestroom van vluchtelingen de gevreesde islamisering een enorme impuls geeft. De groepen die nu uit Syrië komen bestaan lang niet alleen uit volgelingen van Mohammed. Daaronder zijn ook veel christenen. Juist zij weten zich bedreigd door de terreur van IS. Critici, ook onder orthodoxe protestanten, doen er goed aan zich dit te realiseren. Wordt juist vanuit orthodox-christelijke hoek niet vaak beweerd dat men allereerst wel moet doen aan de huisgenoten van het geloof? Ook al zijn er ongetwijfeld verschillen aan te wijzen tussen orthodoxe protestanten en christenen uit Syrië, beiden belijden wel de enige Naam. Dat gegeven zou juist moeten aansporen om de handen uit de mouwen te steken. Waarbij tegelijk moet worden gezegd dat wanneer het gaat om hulp aan mensen in nood er geen onderscheid mag worden gemaakt. Dat leert de Bijbel ook.
Ook in Nederland is er een aanzienlijke groep mensen die is geraakt door de nood van de vluchtelingen. Dat is positief. De massale reactie op een Facebookactie om een vluchteling in huis te nemen, is hartverwarmend.
Daarbij bestaat wel het risico dat impulsieve, door emotie gedreven acties kunnen ontsporen. Wie met de beste bedoelingen mensen in huis neemt, doet er goed aan zich vooraf af te vragen welke afspraken er moeten worden gemaakt. Wat is het verwachtingspatroon van de gast en de gastvrouw of -heer? En wat als na verloop van tijd blijkt dat het over en weer niet klikt? Deze dingen moeten niet gebruikt worden om de deur dicht te houden, maar dienen wel vooraf onder ogen te worden gezien.
In de gegeven situatie is particulier initiatief een belangrijke aanvulling op de officiële opvang. Maar ook bij acties van burgers is coördinatie en regie van overheidswege belangrijk. De voortrekkersrol van regeringszijde blijft onmisbaar. Daarom verdienen regeringen die echt iets doen, zoals die van Duitsland, hartelijke steun.