Een donderdag door de Volkskrant gepubliceerde schaduwboekhouding met gedetailleerde verslagen van illegale vergaderingen voerde nieuw bewijs aan voor deze al eerder geuite beschuldigingen. Het openbaar ministerie heeft in januari al duidelijk gemaakt juist de topmensen van bouwbedrijven te vervolgen voor illegale prijsafspraken en onderlinge marktverdeling. De bestuursvoorzitters van grote bouwbedrijven hebben steeds ontkend te hebben geweten van dergelijk illegaal vooroverleg.

De opgedoken stukken laten zien dat topbestuurders meededen aan illegale werkafspraken en prijsopdrijving. De genoemde vooroverleggen betroffen projecten in de jaren ’80. Zulke overeenkomsten waren toen weliswaar verboden, maar werden oogluikend toegestaan.

In de verslagen duiken de namen op van onder anderen J. Holleman (bestuurslid van werkgeversorganisatie VNO-NCW, oud-topman Ballast Nedam), J. van Spaendonck (commissaris SBS Bouwgroep, oud-topman Vermeer), J. Veraart (commissaris ingenieursbedrijf Haskoning, oud-topman HBG) en D. van Well (bestuursvoorzitter Dura Vermeer). Zij namen deel aan vooroverleg voor (een van) de volgende projecten: de Zeeburgertunnel (1984) in Amsterdam, de waterkrachtcentrale in de Maas (1986), het ministerie van Sociale Zaken (1987) en de Gouwe Brug bij Gouda (1987).

Afspraken over prijs-, aanbestedings- en marktverdeling waren destijds officieel niet toegestaan. Maar het waren „activiteiten waar geen intensieve opsporing op werd losgelaten door de Economische Controle Dienst”, zo lichtte een woordvoerder van het ministerie van Economische Zaken toe.

Het heeft de Tilburgse hoogleraar bouwrecht M. van den Berg altijd bevreemd dat de top betrokkenheid ontkende. „Verdelen van de markt heeft alles te maken met de strategie van een bedrijf. Je kiest voor een stabiel marktaandeel als je je aansluit bij een kartel. Dat is een strategische keuze, want je schrijft al dan niet laag in om een grote order te verschalken. Daarvan moet de raad van bestuur weten. Anders is zo’n raad slecht geïnformeerd.”

De huidige voorzitter van Dura Vermeer, D. van Well, ontkent noch bevestigt dat hij betrokken is geweest bij illegaal vooroverleg. Zijn bedrijf geeft in een reactie wel aan dat de mededingingswetgeving zeventien jaar geleden meer ruimte liet dan tegenwoordig. De werkgeversorganisatie VNO-NCW geeft geen commentaar op de eventuele betrokkenheid van bestuurder J. Holleman. Ook Hollemans oud-werkgever Ballast Nedam geeft geen reactie. De vroegere topman van HBG, J. Veraart, verklaarde via een woordvoerder: „Ik heb er geen herinnering aan, het zegt me absoluut niets en ik heb er geen commentaar op.” De werkgeverskoepel AVBB gaat niet in op de toenmalige situatie. „Gebeuren dingen nu niet volgens de wet dan betekent dat strafbaarstelling. De komende tijd wordt de druk alleen maar groter, want inmiddels kijkt de hele wereld over de schouder van de bouwers mee.”