Europa verdeeld over betaling ‘slaapdienst’
De ministers van Sociale Zaken van de lidstaten van de Europese Unie zijn tot op het bot verdeeld over de betaling van zogenaamde slaapdiensten van artsen, verpleegkundigen en brandweerlieden. Minister De Geus pleit voor een tussenoplossing.
Onlangs stelde het Europese Hof in Luxemburg dat werknemers volledig betaald moeten worden voor de wachttijd op hun werk, zelfs als ze mogen slapen. Dat kan leiden tot enorme kosten als alle werknemers van hun nieuwe recht gebruik gaan maken, vooral in de zorg. Over aanpassing van de EU-richtlijn voor de arbeidstijden is er echter nog lang geen akkoord.
Momenteel kent de EU-richtlijn slechts twee toestanden: werken of rusten. Minister De Geus wil dat dit zo wordt veranderd dat ook een tussenweg mogelijk is: de wachtdienst. Voor deze oplossing kreeg hij bijval van Scandinavische landen en van Frankrijk.
Duitsland en Groot-Brittannië kiezen een andere aanpak. Ze willen dat werknemers vrijwillig een document ondertekenen waarin ze zeggen geen doorbetaling te eisen van hun slaapdienst. Volgens De Geus kan dat werknemers echter in een moeilijke positie brengen. „Je moet je dan verplaatsen in het machtsevenwicht tussen werknemer en werkgever. Bijvoorbeeld een arts in opleiding kan wel nee zeggen, maar dan kan hij meteen vertrekken.”
Door de verdeeldheid onder de ministers, die gisteren in Brussel vergaderden, wordt het voor de Europese Commissie als dagelijks bestuur van de EU moeilijk om met een voorstel te komen, denkt De Geus. Overigens wil de minister wel dat Nederlandse werknemers afzien van de doorbetaling van slaapdiensten zolang de EU nog bezig is met het repareren van de wet.
De kosten voor doorbetaling zijn hoog: volgens een eerste schatting zijn alleen al in de gezondheidszorg 10.000 nieuwe werknemers nodig als het arrest van het Europees Hof helemaal wordt nageleefd.