Commentaar: Ouders moeten kinderen leren omgaan met internet
Schelden doet geen zeer, slaan veel meer. Het was een slogan waarmee vorige generaties nogal eens reageerden als hun kinderen gepest werden. Niet te veel aandacht aan besteden, het gaat vanzelf weer over. Zoiets.
Inmiddels weten we dat schelden wel degelijk pijn doet en bij kinderen schade kan aanrichten die ook op latere leeftijd negatief blijft doorwerken.
Pesten –het is een bijzonder akelig woord– is van alle tijden. Maar iedere tijd heeft wel weer z’n eigen vormen. In onze tijd, waarin de smartphone zo’n belangrijke plaats inneemt, vindt pesten voornamelijk digitaal plaats. Kinderen zitten steeds jonger op internet en besteden dagelijks vele uren aan het gebruik van sociale media als Facebook en WhatsApp. Met alle gevolgen van dien.
Uit een deze week gepubliceerd onderzoek over het zogenaamde cyberpesten staat te lezen dat deze vorm van pesten niet toeneemt, maar ook niet vermindert. De Bredase kinderpsycholoog Marjolijn van Loenhout stelde naar aanleiding van deze cijfers echter dat er wel degelijk sprake is van een groeiend probleem als het gaat om digitaal pesten. Kinderen krijgen volgens haar steeds jonger een smartphone of tablet en zitten ’s nachts tot in de kleine uurtjes op sociale media. Overheidscampagnes om het digitale pesten tegen te gaan, hebben volgens haar geen enkel effect gehad.
Wat dat laatste betreft: daar kon ze weleens gelijk in hebben. Spotjes op radio en tv om het cyberpesten tegen te gaan, zullen op de groep die het betreft –kinderen en jongeren– amper effect hebben. Er zal geen kind zijn dat denkt: O, de overheid wil niet dat ik iemand uitscheld op WhatsApp, dus dan doe ik het maar niet.” Veel van de campagnes die gericht zijn tegen dit soort misstanden, kenmerken zich door een naïef geloof in het goede van de mens.
Blijft staan dat schelden wel degelijk pijn doet. Ook via WhatsAppgroepen of Facebook. Maar is het terecht als Van Loenhout stelt dat digitaal pesten anders is dan het pesten dat vroeger op het schoolplein gebeurde? Kon je dat gemakkelijker bestrijden?
Dat is maar helemaal de vraag. De strijd tegen pesten is een strijd die je niet kunt winnen door ertegen te vechten. Hoe nodig dat op zich ook is. Want je mag je als opvoeder er nooit bij neerleggen dat kinderen verbaal beschadigd en verwond worden. Maar ieder met enig inzicht in de menselijke geest weet ook dat het niet helpt als je als vader boos naar de school stapt. Of, erger: naar de ouders van de kwelgeest van je zoontje.
Cyberpesten voorkom je evenmin door de smartphone af te pakken, de toegang tot internet na elf uur ’s avonds te blokkeren of noem allemaal maar op. Kinderen zullen alle blokkades op een kwaad moment weten te omzeilen.
Opvoeders moeten beginnen bij het begin. En dat is bij de eigen kinderen. Leer hun hoe erg het is als ze anderen met woorden beschadigen. Pak hen aan als ze dit werkelijk doen. En stimuleer hun zelfvertrouwen als ze het slachtoffer zijn. Maak hen weerbaar en leer hen omgaan met de sociale media. Want er is geen betere manier om verdrinking te voorkomen dan door iemand te leren zwemmen.
