Wat is eigenlijk een Kamerreces?

Het zijn díé perioden in het jaar waarin de Tweede Kamer niet vergadert. In de zomer betreft dat gewoonlijk acht weken, rond de kerstdagen drie weken, in april/ mei twee weken en in het voor- en najaar ook nog een week. Je zou deze vijftien weken de vakantie van Kamerleden kunnen noemen, zij het dat ze het zelf liever niet zo aanduiden, omdat ze de recessen niet alleen benutten om uit te rusten, maar ook om werkbezoeken af te leggen, contact met hun achterban te onderhouden en achterstallig bureauwerk te verrichten.

Wie bepaalt of de Kamer zijn reces onderbreekt?

Dat doet, volgens artikel 46 van het Reglement van Orde, de voorzitter van de Kamer. Hij of zij móét dit doen als door ten minste dertig leden daarom is gevraagd. De PVV (twaalf leden) moest dit weekend dus wel eerst steun krijgen van enkele andere fracties. Zij kreeg die steun van de SP (vijftien leden), het CDA (dertien leden) en de ChristenUnie (vijf leden).

Moeten in zo’n situatie álle Kamerleden altijd terugkomen?

Nee, er is ook een andere variant mogelijk. Het kwam de achterliggende jaren regelmatig voor dat in een reces, of dat nu een zomer- of een kerstreces betrof, alleen de fractiewoordvoerders op bijvoorbeeld het terrein van buitenlandse zaken of financiën elkaar, in een zogeheten commissievergadering, troffen. Voor het bijeenroepen van zó’n vergadering bestaat een lichtere procedure. Daarvoor hoeft de Kamervoorzitter niet in beweging te komen; de desbetreffende Kamercommissie kan dat zelf, na goed onderling overleg, regelen.

Zodra er echter fracties zijn die moties willen indienen, is in plaats van of in aanvulling op de commissievergadering een plenaire vergadering nodig. In dat geval moeten alle Kamerleden terugkomen.

Komt het vaak voor dat de Kamer terug moet komen van reces?

Dat hij in zijn geheel terug moet komen, komt niet vaak voor. Dat de fractiespecialisten, ondanks het reces, met elkaar in debat gaan, komt de laatste jaren vaker voor dan vroeger. Dat komt in zijn algemeenheid doordat de tijden jachtiger zijn geworden. En meer in het bijzonder door de crisis in de eurozone, die regelmatig tot situaties leidt waarover Kamerfracties stante pede met het kabinet willen debatteren.

Het is daarom geen toeval dat de reden waarom de Kamercommissie voor Financiën ook op 6 juli en op 16 juli al terugkwam van reces eveneens het steunpakket voor Griekenland was. Nog twee voorbeelden: in augustus 2011 kwam de Kamer eveneens terug van reces om over „de gebrekkige communicatie rond de hulpverlening van de EU aan Griekenland” te spreken. En in juli 2012 debatteerden de fractiespecialisten met het kabinet over “de miljardensteun aan Spaanse banken”.

Ook vorig jaar was het in de zomer twee keer raak. Beide malen, op 25 en op 29 juli, organiseerde de Kamer een commissievergadering met de regering over het neerstorten van vlucht MH17 boven Oekraïne. De laatste maal dat de Kamer voor een plenair debat van reces terugkeerde, was op 22 oktober 2011. Toen vergaderde de volksvertegenwoordiging zelfs op een zaterdag. Het onderwerp? Inderdaad, ook toen weer de crisis in de eurozone.

Wilders motiveerde eind vorige week zijn verzoek om een plenair debat met het argument dat een zo belangrijk onderwerp „niet in achterkamertjes” afgehandeld mag worden. Terecht?

Ja en nee. Het is natuurlijk zijn goed recht de opvatting te huldigen dat de kwestie van de miljardensteun aan Griekenland zo belangrijk is dat die niet besproken mag worden in ‘slechts’ een commissievergadering, maar dat over zo’n thema een full dress plenair debat gehouden behoort te worden. Het gebruik van het woord achterkamertje is in dit verband echter misplaatst. Een commissievergadering is net zo goed als een plenaire vergadering een openbare politieke gedachtenwisseling tussen de gehele volksvertegenwoordiging en de regering van ons land. De term „achterkamertje” roept meteen associaties op met gekonkel en geheime dealtjes. Daarvan is echter, als het om commissievergaderingen in het Kamergebouw gaat, in het geheel geen sprake.

Debat Griekenland woensdag

De Tweede Kamer debatteert waarschijnlijk woensdag met premier Rutte en minister Dijsselbloem (Financiën) over het nieuwe steunpakket voor Griekenland. Kamervoorzitter Van Miltenburg heeft voorgesteld om de vergadering om 12 uur te laten beginnen.

Het debat vindt plaats in de plenaire zaal en niet zoals eerder de bedoeling was in een kleinere vergaderzaal. PVV-leider Wilders had hierom gevraagd, omdat hij vindt dat je niet in een achterkamertje in het gebouw van de Tweede Kamer moet beslissen over miljardensteun aan Griekenland. CDA, SP en CU steunen dat verzoek. Zaterdagochtend was de PVV nog de enige partij die vroeg of het debat in de grote vergaderzaal kon en daarom wees Van Miltenburg het verzoek eerst af.

Wilders kondigde eerder al aan dat hij een motie van wantrouwen wil indienen als er opnieuw Nederlands belastinggeld naar Griekenland gaat. Als het zover komt, moet de Kamer daarover meteen stemmen.